Anoreksja – problem nie tylko dziewcząt. Jak leczyć anoreksję. Pocięła się, bo za dużo zjadła

Pani Joanna ma 30-letni staż pielęgniarki medycyny szkolnej i widziała już wiele dorastających dziewcząt, które martwi waga: – Przychodzą się ważyć co parę dni, niektóre codziennie. Większość faktycznie ma nadwagę, niektóre nawet otyłość. Ale Weronika przychodzi dwa razy dziennie. Myśli, że jest za ciężka. Dziś ważyła 38,2 kg, przy wzroście 1,52. Ma stwierdzoną anoreksję. Bardzo kontroluje swoje odżywianie. Tą żyletką pocięła się nie dlatego, że przybrała. Doszła, że w tym dniu za dużo zjadła.

Jak obliczyć prawidłową wagę

Służy temu wskaźnik BMI (body mass index). To iloraz masy ciała w kilogramach i wzrostu w metrach podniesionych do kwadratu: BMI = kg/mkw.

Gdy ważysz 38,2 kg i mierzysz 1,52 m, to liczysz tak: 38,2 : (1,52x1,52), czyli 38,2 : 2,3 = 16,6. To twoje BMI. A co ono znaczy?

• BMI do 16 – wygłodzenie
• BMI 16,1-16,99 – wychudzenie
• BMI 17-18,49 – niedowaga
• BMI 18,5-24,99 – prawidłowa masa ciała

Uwaga! Interpretacja wyników BMI dla osób do lat 18 uwzględnia dodatkowo wiek i płeć. Otrzymane wyżej dorosłe BMI (16,6) dla 18-letniej Weroniki

wyniesie 16,4, co jednak również kwalifikuje ją do dziewcząt wychudzonych. Masę ciała uczniów oceniają precyzyjnie szkolne pielęgniarki za pomocą siatek centylowych podczas badań bilansowych. Można też skorzystać z kalkulatora BMI dostępnego w sieci.

Kto zapada na jadłowstręt

Anoreksja, czyli jadłowstręt psychiczny, to lęk przed przybraniem na wadze skutkujący odmawianiem posiłków. Chory mimo niedowagi sądzi, że jest za gruby i nieustannie dąży do dalszej utraty masy ciała wyniszczając organizm. Jest przeświadczony, że sukces życiowy zapewni mu idealna figura, przy czym mimo chudnięcia jego niezadowolenie nie maleje.

Szacuje się, że w krajach cywilizacji zachodniej w ciągu życia na anoreksję cierpi do 4,3 proc. kobiet i do 0,3 proc. mężczyzn. Najczęściej występuje w fazie dojrzewania. W Polsce ma ją 2 proc. młodzieży, przy czym do gabinetów lekarskich trafia coraz więcej chorych. Nie są to tylko dziewczęta, ale one zdecydowanie przeważają.

Anoreksja to zaburzenie odżywiania polegające na celowej utracie wagi przez niejedzeniei i lęk przed przybraniem na wadze. Najbardziej zagrożone są osoby w wieku 14-18 lat, zwłaszcza dziewczęta. Chorzy ukrywają swój stan, nie pozwalają na to, by im pomóc, co prowadzi do wyniszczenia organizmu.

Każdego roku w związku z drastyczną utratą wagi umiera na świecie 500-600 osób, często w wyniku dalszych komplikacji bądź samobójstw.

Dieta anorektyka i objawy

Jest bardzo restrykcyjna. Dotknięci jadłowstrętem na długie godziny całkiem rezygnują z przyjmowania posiłków lub jedzą bardzo niewiele, a jeśli już, to najczęściej warzywa i owoce, precyzyjnie odmierzając nader skromne porcje i

dawki kalorii. Nierzadko starają się wzmocnić efekt intensywną aktywnością fizyczną, jednak wraz z rozwojem choroby ubywa im sił.

Niektórzy zmuszają się też do wymiotów i zażywają środki przeczyszczające w celu zmniejszenia masy ciała. To odwadnia organizm oraz zaburza gospodarkę hormonalną – dziewczyny przestają miesiączkować.

Obawiając się ingerencji otoczenia, anorektycy najdłużej jak się da ukrywają swój stan, zaprzeczając, jakoby mieli problem. Zdradzają ich m.in. natręctwa, np. nieustanne ważenie się i rygorystyczna selekcja elementów diety.

Przyczyny i skutki jadłowstrętu

Większość badaczy skłania się ku tezie, że główną rolę odkrywa presja środowiskowa. Anorektycy starają się upodobnić do kanonów piękna lansowanych przez modelki i modeli, sportowców, aktorów. Chcąc zyskać na atrakcyjności i statusie społecznym, nie są w stanie i nie chcą w tych dążeniach się zatrzymać nawet w stanie krytycznym.

Czynniki wpływające na występowanie anoreksji

• lęk
• obsesja
• kompleksy
• depresja
• perfekcjonizm
• przebyta trauma
• zaburzenia relacji rodzinnych
• problemy z odżywianiem się we wczesnym dzieciństwie
• czynniki genetyczne

Następstwami choroby są bardzo silne osłabienie, ciągłe zmęczenie, wzdęcia, zaparcia, wymioty i bóle brzucha, omdlenia, łamliwość paznokci, łysienie, zaburzenia hormonalne (zanik miesiączki), koncentracji i termoregulacji (zimno), złe krążenie i niekrzepnięcie krwi, zmiany mogące prowadzić do niepłodności i zaniku kory.

Jak leczyć anoreksję

Stopniowe podnoszenie wagi to bardziej efekt niż metoda terapii. To, co najważniejsze, rozegra się u psychologa, a jeszcze lepiej u psychiatry, bo nie obejdzie się bez leków poprawiających samopoczucie, niwelujących lęki i stany depresyjne.

W skrajnych przypadkach niezbędna jest hospitalizacja i karmienie iniekcyjne.

Niestety u niektórych po powrocie do normalnej wagi problem powraca wiele razy.