Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Cierpienie i heroizm jako dwa aspekty postawy człowieka w zmaganiu z losem na podstawie „Iliady”. Odpowiedź do pytania na maturę ustną 2023

Magdalena Konczal
Magdalena Konczal
„Cierpienie i heroizm jako dwa aspekty postawy człowieka w zmaganiu z losem. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów »Iliady« Homera. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst” to drugie jawne pytanie na maturę ustną z „Iliady”.
„Cierpienie i heroizm jako dwa aspekty postawy człowieka w zmaganiu z losem. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów »Iliady« Homera. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst” to drugie jawne pytanie na maturę ustną z „Iliady”. / wikimedia commons/ public domain/ The Fight for the body of Patroclus. from The story of the Iliad, 1892
„Cierpienie i heroizm jako dwa aspekty postawy człowieka w zmaganiu z losem. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów »Iliady« Homera. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst” – tak brzmi drugie jawne pytanie z „Iliady” na maturę ustną z polskiego. Poniżej przedstawiamy przykładową odpowiedź: wstęp, tezę, rozwinięcie i zakończenie. Warto zapoznać się z tym opracowaniem przed ustnym egzaminem z języka polskiego.

Spis treści

Matura ustna z polskiego 2023. Na jakich zasadach?

W 2023 roku powraca egzamin ustny. W przypadku języka polskiego oprócz pytań niejawnych, które oparte będą na tekstach ikonicznych, literackich i dotyczących języka, uczniowie zmierzą się także z pytaniami jawnymi. Jest ich sporo, bo ponad 200 i dotyczą poszczególnych lektur z języka polskiego.

Poniżej zamieszczamy listę jawnych pytań na egzamin ustny z polskiego:

Przypominamy też, że w przypadku matury ustnej obowiązuje tzw. próg zdawalności. Maksymalna liczba punktów, jaką można uzyskać na tym egzaminie, wynosi 30, żeby go zdać, trzeba zdobyć przynajmniej 30 proc., czyli 9 punktów.

Wśród trzech jawnych pytań z „Iliady” Homera znalazło się też takie o następującej treści: „Cierpienie i heroizm jako dwa aspekty postawy człowieka w zmaganiu z losem. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów »Iliady« Homera. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst”. Poniżej przedstawiamy przykładową odpowiedź, warto się nią zainspirować przy tworzeniu własnej.

Cierpienie i heroizm jako dwa aspekty postawy człowieka w zmaganiu z losem. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów „Iliady” Homera

Wstęp: Człowiek może w swoim życiu doświadczać ogromnego cierpienia. Widzimy to nie tylko w otaczającej nas rzeczywistości, która pełna jest konfliktów, chorób i wojen, ale także w literaturze, począwszy od tej bardzo odległej (np. biblijna Księga Hioba), a skończywszy na literaturze wojennej, powojennej (np. „Zdążyć przed Panem Bogiem”, „Inny świat” itd.) czy nawet współczesnej. Życie człowieka determinowane jest przez ludzki los, który nie jest od nas zależny.

Teza: My sami możemy jednak zadecydować, czy chcemy biernie oddać się cierpieniu, czy – pomimo trudnych, bolesnych, a niekiedy także tragicznych wydarzeń – przyjmiemy postawę heroiczną. Takie zmagania często podejmują także bohaterowie literaccy.

Argumentacja z „Iliady” Homera: Problem ten został ukazany w „Iliadzie” Homera. Trojanie od samego początku skazani byli na cierpienie. Zaczęło się od snu królowej. Miała ona urodzić dziecko, przez które spłonie całe miasto. Mimo że jej syn został odesłany – przeznaczony Trojanom los musiał się wypełnić. Parys powrócił razem z Heleną, porwaną przez niego żoną króla Sparty Menelaosa. W wyniku tego miasto zaatakowali Grecy.

Trojanie wobec takich okoliczności mogliby podjąć decyzję o kapitulacji, oni jednak w obliczu tragedii i cierpienia, które zgotował im los, postanawiają walczyć. Heroiczną walkę i zmagania, jak zachować się w obliczu wielkiego cierpienia widać szczególnie u Hektora – syna króla Troi. Musi on podjąć decyzję, czy stanąć do walki z Achillesem. Hektor wie, że ta walka zakończy się dla niego okrutną śmiercią. Może więc zrezygnować z niej, ale wówczas splami swój honor. Hektor, choć cierpi, nie zastanawia się nawet chwili. Robi to, co słuszne – przystępuje do walki.

Jego zmagania widać, szczególnie gdy rozmawia ze swoją żoną Andromachą. Hektor widzi, że ukochana cierpi. Jednocześnie ma świadomość, że na cierpienie, jakie oferuje mu los, może odpowiedzieć tylko w jeden sposób: podejmując heroiczną walkę. Gdy bohater trojański ginie, Achilles bezcześci jego ciało, ciągnąc je za swoim rydwanem. W obliczu wielkiego bólu jest też jego ojciec – Priam. Stracił ukochanego syna, ale przezwycięża swoją niechęć do półboga i prosi o go o wydanie zwłok syna, by móc je godnie pochować.

Trojanie, choć ostatecznie przegrali przez podstęp Greków, heroicznie bronili się do samego końca. Nie przyjęli biernej postawy, wobec tego, co było im przeznaczone.

Odwołanie do wybranego kontekstu: Podobne postawy możemy zauważyć u bohaterów „Dżumy” Alberta Camusa, którzy również mierzą się z wielkim cierpieniem zesłanym im przez los. Do miasta przybywa epidemia dżumy, która z dnia na dzień dziesiątkuje kolejne osoby.

Większość bohaterów (może z wyjątkiem Cottarda, który w epidemii dostrzega korzyści dla siebie samego) postanawia podjąć postawę walki. Doktor Rieux aktywnie działa na rzecz chorych. Nie boi się im pomagać, choć wie, że przez bliski kontakt z tymi osobami sam może zostać zarażony. Podejmuje heroiczną walkę z epidemią, która zdaje się nie mieć końca. I choć w lekarzu pojawiają się wątpliwości, a także zmęczenie, nie ustaje on w działaniu.

Podobnie Joseph Grand – cichy i skromny urzędnik merostwa. Stale towarzyszy doktorowi Rieux i angażuje się na rzecz walki z chorobą. Tak samo, jak Jean Tarrou (człowiek majętny, przyjaciel Rieuxa), który ostatecznie przegrywa tę walkę – umiera z powodu dżumy.

Nie wszyscy są gotowi od razu zdecydować się na przyjęcie heroicznej postawy wobec cierpienia, które zesłał im los. Taką osobą z pewnością jest Raymond Rambert – dziennikarz, który przebywa w Oranie tymczasowo. Gdy bramy miasta zostają zamknięte, a on uwięziony w środku, chce uciec, szuka sposobu, by jakoś się stamtąd wydostać. Czuje, że dżuma (czyli symboliczne cierpienie) go nie dotyczy, nie jest jego sprawą. Dopiero z biegiem akcji, zmienia swoje podejście, zaczyna działać na rzecz wyleczenia chorych.

Podobnej zmiany doświadcza ojciec Paneloux, który początkowo traktuje dżumę jako karę za grzechy innych ludzi. Dopiero widząc śmierć dziecka, angażuje się w walkę z chorobą na wszelkich możliwych frontach. Ostatecznie zaraża się dżumą i umiera, ale nie jako człowiek, który wytyka innym swoje błędy, odgradza się od trudności, ale jako człowiek aktywnie działający na rzecz zdrowia i życia ludzi.

Wobec trudności, jaką jest choroba, można więc przyjąć rozmaite postawy: uciekać, buntować się, wyrzekać się jej lub podjąć heroiczną walkę o zdrowie, mając świadomość, że nie będzie ona prosta.

Inne przykładowe konteksty:

Podsumowanie:

Każdy z nas może sam zadecydować o to, jaką postawę przyjąć wobec wydarzeń, które zsyła nam los. I choć nierzadko jest to cierpienie, ból, choroby czy innego rodzaju nieszczęścia, człowiek może wyjść z nich jeszcze silniejszy. Warto przyjąć postawę heroiczną, bo nadaje ona naszemu życiu sens, sprawia, że nawet pomimo klęski, możemy zostać zapamiętani dzięki swoim odważnym czynom.

od 12 latprzemoc
Wideo

Akcja cyberpolicji z Gdańska: podejrzani oszukali 300 osób

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na gp24.pl Głos Pomorza