Co podrożeje, a co potanieje w nadchodzącym 2013 roku

Nadchodzący rok nie będzie dobry dla wielu rodzin, choćby ze względu na grupowe zwolnienia już przeprowadzane lub planowane w wielu firmach. W Słupsku już je przeżyli pracownicy Scanii. Mogą jednak także dotyczyć pracowników banków, firm budowlanych czy ubezpieczeniowych. W praktyce bezrobocie w skali kraju wkrótce przekroczy 13 proc.

Jednocześnie czeka nas wzrost cen żywności. Według fachowców z Instytutu Polskie Pieczywo tylko w pierwszej połowie przyszłego roku ceny pieczywa mogą wzrosnąć nawet o trzy procent, a ceny mąki w sklepach o 28 procent, co będzie skutkiem trwającego wzrostu cen zbóż na rynku krajowym. Do tego w wielu gminach dojdą kolejne obciążenia: wzrost lokalnych podatków, opłat za wodę, ścieki i wywóz śmieci (te ostatnie dotkliwie mogą wzrosnąć w Słupsku od lipca), a także czynsze i opłaty eksploatacyjne w miejskich lokalach oraz spółdzielczych i komunalnych mieszkaniach.

Jest też dobra wiadomość, bo już wiadomo, że od nowego roku średnio o 10 procent mają się obniżyć rachunki za gaz. To wyjątek, bo z kolei tylko do połowy roku nie ma dochodzić do podwyżki opłat za prąd.

Gorzej będzie z dochodami, bo zdaniem ekonomistów w przyszłym roku będzie o wiele trudniej o podwyżkę, choć mogą się jej spodziewać niektóre grupy zawodowe zatrudnione w sferze budżetowej. Wzrośnie także płaca minimalna. Od 1 stycznia pracodawca nie będzie bowiem mógł zapłacić pracownikowi na pełnym etacie mniej niż 1600 złotych brutto miesięcznie (1 181,38 zł na rękę). Jedynie ci, którzy dopiero zaczynają pracę, przez pierwszy rok dostawać mogą 80 procent tej kwoty, czyli 1280 zł brutto. Z powodu podwyżki płacy minimalnej wzrosną również dodatki za pracę nocną. Za każdą godzinę przepracowaną między godziną dwudziestą pierwszą a siódmą rano należy się dopłata do pensji w wysokości dwudziestu procent stawki godzinowej wynikającej z płacy minimalnej. Stawka ta zależy od liczby dni roboczych w miesiącu. Dodatek za pracę w nocy przysługuje nie tylko tym pracownikom, którzy zatrudnieni są na stałe przy pracach w nocy, ale i tym, którzy pracują w ten sposób sporadycznie.

Droższe używki
Jednocześnie musimy się liczyć ze wzrostem cen za niektóre przyjemności życiowe. Podwyżkę odczują palacze, bo od 1 stycznia dojdzie do podwyższenia podatku akcyzowego na papierosy i inne wyroby tytoniowe. Oznacza to, że po podwyżce w cenie papierosów aż 85 proc. ich ceny będzie stanowić akcyza i VAT. Według szacunków branżowych cena paczki papierosów wzrośnie średnio o 60 gr. Analitycy zapowiadają także wzrost cen alkoholu i piwa, co wiąże ze wzrostem cen zbóż.

ZUS coraz wyższy
Od stycznia wzrosną także składki ZUS dla prowadzących działalność gospodarczą, przynajmniej o 5,3 proc., bo o tyle prawdopodobnie wyniesie podwyżka składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy. W styczniu dowiemy się także, o ile wzrośnie składka zdrowotna. Podwyżka składek na ubezpieczenia społeczne nie ominie także rozpoczynających działalność, którzy przez dwa lata od startu w biznesie mają prawo do niższych składek ZUS. W ich jednak przypadku na wzrost miesięcznych obciążeń z tego tytułu ma wpływ podwyżka płacy minimalnej. Składki wzrosną ze 143,56 zł do 153,12 zł miesięcznie.

Zmiany w podatkach
W 2013 r. podatników czekają spore zmiany w sposobie rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych. Nowe przepisy regulują takie preferencje podatkowe jak: uprawnienie do korzystania z 50 proc. kosztów uzyskania przychodów dla twórców, tzw. ulgi internetowej oraz ulgi na dzieci. Do tej pory ta ostatnia ulga przysługiwała w wysokości 1112,04 zł niezależnie od liczby dzieci, jak i wysokości uzyskiwanego dochodu. Od nowego roku nie będzie przysługiwała podatnikom mającym jedno dziecko, których dochód po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne przekroczy 112 000 zł rocznie. W tym wypadku nieważne jest, czy podatnicy są małżeństwem, czy też nie. W przypadku podatnika z dwojgiem dzieci sytuacja się nie zmieni, bo dalej będzie przysługiwało mu prawo do odliczenia ulgi na dzieci w dotychczasowej wysokości niezależnie od uzyskanych w roku podatkowym dochodów. Na nowelizacji zyskają natomiast osoby mające troje lub więcej dzieci. Ulga na trzecie dziecko ulegnie zwiększeniu o 50 proc. i będzie wynosić rocznie 1 668,12 zł. Zwiększeniu ulegnie też ulga na czwarte (i kolejne) dziecko - od 2013 roku będzie ona wynosiła 2 224,08 zł rocznie.