Dlaczego miesiączki są bolesne

- Czy bolesne miesiączkowanie dotyczy tylko młodych kobiet?
- Nie, nie tylko. Bolesne miesiączki mają kobiety w każdym wieku. Jednak przyczyny ich występowania są różne. Pojawiają się one czasami już od pierwszej miesiączki lub po kilku, kilkunastu miesiączkach, co wiąże się z procesami dojrzewania płcio­wego i pojawieniem się jajeczkowania. W późniejszym wieku najczęściej są one wynikiem stanu chorobowego.

- Co powoduje, że kobiety mają bóle podczas miesiączkowania?
- Rozróżniamy przyczyny anatomiczne i tak zwane czynnościowe. Przyczyny anatomiczne związane są, między innymi, z nieprawidłową budową macicy, jej wadami wrodzonymi, tyłozgięciem, zwężeniem kanału szyjki macicy, pojawieniem się, zwłaszcza w wieku dojrzałym, mięśniaków macicy, rozwojem endometriozy czy wreszcie obecnością stanu zapalnego narządu rodnego. Przyczyny czynnościowe mają często podłoże psychiczne. Mogą też powstać w wyniku zaburzeń hormonalnych, powodujących nieprawidłowe złuszczanie śluzówki czy nadmierną kurczliwość macicy. Bywa, że nie znajdujemy żadnej uchwytnej przyczyny - mó­wimy wtedy o pierwotnym, samoistnym bolesnym miesiączkowaniu.

- Często mówi się, że kobiecie po urodzeniu dziecka przejdą bóle podczas miesiączkowania. Czy to prawda?
- Istotnie tak może być. Zwłaszcza gdy przyczyną bolesnych miesiączek był czynnik szyjkowy czy niewielkiego stopnia niedorozwój macicy, które to stany mogą ulec zmianie w wyniku procesów zachodzących podczas ciąży i porodu. Najczęściej dotyczy to bardzo młodych kobiet, u których w systemie rozrodczym nie wszystko zdążyło osiągnąć dostateczną dojrzałość. Dotyczy to zarówno gospodarki hormonalnej, jak i na przykład ukrwienia macicy.

- A jaka jest przyczyna bolesnych miesiączek u starszych kobiet?
- Jedną z przyczyn może być, co wydaje się być paradoksalne, występowanie jajeczkowania, a więc zjawiska niezbędnego w procesie rozrodu. Ustępuje ono, jeżeli zastosujemy np. preparaty do antykoncepcji hormonalnej, które powodują zahamowanie jajeczkowania. Jeśli rzeczywiście kobieta bardzo cierpi podczas miesiączki, trzeba przede wszystkim znaleźć przyczynę tego bólu i wdrożyć leczenie przyczynowe farmakologiczne lub nawet operacyjne.

- A jeśli lekarz nie znajdzie żadnej przyczyny, to co wtedy?
- Wtedy najczęściej uznajemy, że to jest tzw. pierwotne bolesne miesiączkowanie i należy zastosować leczenie farmakologiczne, w tym środki przeciwbólowe i rozkurczowe.

- Czy coś jeszcze może jej pomóc?
- Każda kobieta inaczej ten ból odczuwa. Można zastosować nagrzewanie podbrzusza termoforem, czasami pomaga leżenie na brzuchu. Ale zdarza się, że panie są zupełnie wytrącone z normalnego życia i muszą przez dzień, dwa zostać w domu.

- A jakie środki przeciwbólowe powinna kobieta zażywać?
- Można sięgnąć po te, które są dostępne w aptece. Najlepiej leki działające rozkurczowo, przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Do nich należą tak zwane niesterydowe leki przeciwzapalne, jak ibuprom, ketonal, diklofenak czy butapirazol. Paracetamolu raczej nie zalecam, bo może on przedłużyć i nasilić krwawienie. Z leków rozkurczowych największą popularnością cieszy się No-Spa. Można też sięgnąć po ziołowe herbatki o charakterze rozkurczającym, ciepłe okła­dy na podbrzusze. Z doświadczenia wiem, że większość z pań znajduje w takich chwilach jakiś swój sposób na przerwanie bólu i przetrwanie.