Jaka przyszłość czeka media? Sztuczna inteligencja nie zastąpi dziennikarzy, a media publiczne muszą się zmienić. Odbudowa zaufania w PPG

Przed sporymi wyzwaniami - jak wynika z konkluzji uczestników debaty na temat ich przyszłości - stoją media. O tym, co czeka je w najbliższym czasie, ale również i później podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach debatowały autorytety medialne, będące zarazem przedstawicielami największych graczy na polskim rynku medialnym.

Nad przyszłością mediów pochylili się: Zenon Nowak, prezes zarządu Polska Press Grupy (PPG), Dorota Żurkowska, członkini zarządu TVN SA, Piotr Mieśnik, dyrektor wydawniczy Grupy PTWP, Maciej Maciejowski, prezes zarządu Gremi Media SA, Roman Imielski, zastępca redaktora naczelnego Gazety Wyborczej oraz Piotr Żaczko, Communications Manager TikTok.

Jedną z kwestii poruszonych w trakcie debaty była przyszłość Polska Press, którą przed kilkoma laty przejął Orlen i która obecnie przechodzi zmiany jeśli chodzi o odcięcie od wpływów politycznych. Obecnie - jak wskazuje prezes Zenon Nowak - władze PPG będą się skupiać na odbudowie zaufania.

- Polska Press jest nastawiona na to, żeby odzyskać swoją należną pozycję rynkową, które przez minione kilka lat różnie wyglądała. Skupiamy się nad tym, żeby odbudowywać swoją wiarygodność i relację z Czytelnikami - zaznacza Zenon Nowak, prezes zarządu Polska Press, dodając, że jeśli o rynkowe wyzwania chodzi, grupa będzie się skupiać na tym, co robiła już wcześniej.

- Chcemy wrócić do dobrych praktyk. Przyglądamy się temu, co dzieje się na rynku prasy - mówi Zenon Nowak, dodając, że Polska Press działa i to mocno od lat w sieci. - Mamy bardzo duży brand naszemiasto.pl, mamy serwisy tematyczne - wskazuje prezes zarządu Polska Press.

Największe wyzwania jeśli o media chodzi w najbliższym czasie - zdaniem uczestników debaty - czekają media publiczne. Zmiany w nich są w ocenie debatujących nieodzowne. W ocenie Romana Imielskiego, media publiczne nie mogą zniknąć z rynku mediów.

- Media publiczne powinny być. One są niezbędne dla wyznaczenia jakości dla rynku - ocenia zastępcza redaktora Gazety Wyborczej, zastrzegając jednocześnie, że nie mogą one działać w sposób, w jaki działały za czasów rządów Prawa i Sprawiedliwości, w latach 2015-2023.

- Miejsce i konieczność dla mediów publicznych jest ogromna. Clou jest w transparentności. Do tej pory mieliśmy niejasną i nieklarowną sytuację - zauważa Dorota Żurkowska.

Choć do grona mediów publicznych nie zaliczają się media wchodzące w skład Polska Press, to przez ostatnie lata z powodu wspomnianego przejęcia przez Orlen, nadszarpnięto ich wizerunek. Teraz przywracana jest transparentność.

- My w tej chwili zmieniany redaktorów naczelnych. Robimy bardzo dużą, otwartą rekrutację na redaktorów naczelnych w naszych tytułach i serwisach. Chcemy zaprosić ludzi z rynku. My po to, żeby być transparentni, chcemy ten proces przeprowadzić jako proces otwarty - wyjaśnia Zenon Nowak, deklarując, że dopóki on pozostaje na stanowisku prezesa Polska Press, będzie odpierał wszelkie ewentualne zakusy polityczne.

Namacalnym przykładem zmian w mediach publicznych oraz w Polska Press ma być najnowszy ranking wolności mediów, w którym Polska zanotowała awans o 10. pozycji.

- Bardzo się cieszę, że zachodzą pewne zmiany. Pewne rzeczy, które nagminnie się zdarzały w ostatnich ośmiu latach - mówię o naciskach, o próbach wciskania swoich ludzi do mediów - na razie o nich nie słyszymy. Natomiast patrząc historycznie - my jako dziennikarze musimy być bardzo czujni - przestrzega Piotr Mieśnik.

Według Macieja Maciejowskiego, obecna pozycja Polski jeśli chodzi o wolność prasy jest wyższa niż 47. miejsce, na którym została sklasyfikowana. - Ja uważam, że Polska jest realnie wyżej niż 47. miejsce. Możemy pisać to, co chcemy - twierdzi prezes zarządu Gremi Media SA, dodając, że najważniejszą wolnością mediów jest wolność ich wolność ekonomiczna.

Wyzwaniem dla mediów publicznych ma być też sposób ich finansowania. - Główne wyzwanie, które nas czeka, to jest finansowanie mediów z naszych kieszeni. Opłata audiowizualna, nieduża, ale stała. Musi być taka opłata, ale media muszą się zmienić. One nie mogą być konkurencją dla mediów komercyjnych. Media publiczne nie mogą być nudne - tłumaczy Roman Imielski.

Finansowanie niezwykle ważne - być może nawet jeszcze ważniejsze - niż w przypadku mediów publicznych jest dla mediów komercyjnych. Jeśli o prasę chodzi w ramach digitalizacji przenosi się ona do internetu. I jest możliwe, aby subskrypcje pokrywały wpływy ze sprzedaży gazet, a nawet ze sprzedaży reklam.

- Dla nas internet i część subskrypcyjna jest przyszłością. Najważniejszym kanałem jest prenumerata i internet. Może nawet w odwrotnej kolejności. Nie ma innej drogi dla mediów, takich jak Rzeczpospolita. Skupiamy się na analizie, opiniach, głębszym spojrzeniu - zauważa Maciej Maciejowski, prezes zarządu Gremi Media SA, właściciela dziennika Rzeczpospolita.

Jeśli chodzi o przyszłość mediów, uczestnicy debaty reprezentujący różnego rodzaju media przewidują, że w przyszłości ani telewizja, ani prasa nie zniknie.

- Patrząc na wyniki oglądalności, to nie jest koniec telewizji. Wszyscy się odżegnali od przepowiedzi, że telewizja się kończy. Konsumujemy media równolegle. Model konsumpcji się zmienia - przyznaje Dorota Żurkowska.

- Papier nigdy nie zniknie. On się przepoczwarza. Ja to porównuję do rynku winyli. Będzie to luksusowy towar. W 2014 roku czytałem analizę, jak będzie wyglądał rynek prasy w USA. Znany analityk powiedział, że New York Times zniknie w 2018-2019 roku. Dzisiaj oni sprzedają pół miliona egzemplarzy średnio - mówi zastępca redaktora naczelnego Gazety Wyborczej.

Zniknąć nie ma też jako ogół samo dziennikarstwo. Zagrożenia dla niego nie ma stanowić nawet sztuczna inteligencja. - To musi być autorskie, dopracowane. Sztuczna inteligencja nie zastąpi tego, co robimy. Dziennikarstwo ludzkie jest przyszłością i potrzebą - podkreślają prelegenci.

Wśród mediów miejsce na ich rynku jest też dla TikToka, będącego młodym medium, które zdążyło już przejść pewne zmiany. Przynajmniej jeśli chodzi o odbiorców.

- Zwykło się myśleć o TikToku, jako platformie dla nastolatków. Dojrzeliśmy w zakresie naszej demografii, rodzaju kontentu, jakości kontentu. To, co jest niezmiennie to attitude naszych użytkowników. Oni się określają jako "młodzi duchem". TikTok dobrze przyciąga użytkowników, bo bazuje na zainteresowaniu użytkowników. My bazujemy na tym, co użytkownika interesuje - wskazuje Piotr Żaczko.

Pewne zagrożenie jeśli chodzi o ruch na portalach stanowią natomiast Google i Facebook. - Na pewno nie powinniśmy się poddawać temu dyktatowi. Powinniśmy walczyć w tym zakresie. To nie jest początek drogi. Ta walka trwa cały czas. Mówienie przez duże platformy, że to dzięki nim twórcy treści mają czytelnika czy to nasze stanowisko, że oni na nas zarabiają. Zgadzam się, że stanowisko środowiska pewnie nie jest takie samo, ale ważne są regulacje, ważne jest przystępowanie do pozwów, które w Europie dzieją się przeciwko Google'owi - mówi Zenon Nowak.