Marsz na Bytów. W środę inscenizacja wydarzeń sprzed ponad 100 lat

Przeróżne wydarzenia rocznicowe odbywają się w ciągu całego roku i mają bardzo szeroki zasięg, bowiem dotyczą wszystkich regionów, które przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości znajdowały się w państwie niemieckim.
Muzeum Zachodniokaszubskie w Bytowie, jako jeden z wiodących partnerów w województwie pomorskim, przygotuje wystawę okolicznościową dotyczącą działalności ZPwN, która będzie prezentowana w różnych miejscach województwa, a także poza nim.

Obchody organizowane przez muzeum będą odbywać się w Bytowie oraz w Płotowie, gdzie istnieje Muzeum Szkoły Polskiej i Zagroda Styp-Rekowskich.

18 maja odbędzie się w Bytowie „Marsz na Bytów”. Jest to steatralizowana rekonstrukcja wydarzenia z 1920 roku, kiedy Kaszubi z parafii niezabyszewskiej i ugoskiej na czele z Bernardem Werrą, Janem Styp-Rekowskim, Antonim Szroederem, przyszli do Bytowa i złożyli deklarację niezgody i sprzeciwu na pozostawienie ziemi bytowskiej w państwie niemieckim.

W tym roku zbiórka, tak jak w poprzednich edycjach, odbędzie się na parkingu przy ul. Wolności o godz. 10. 45. Później uczestnicy przejdą ulicą Podzamcze na bytowski rynek, a nie jak poprzednio pod siedzibę landrata, gdzie obecnie mieści się Przedszkole nr 1.

Na rynku odbędzie się inscenizacja wydarzeń sprzed ponad 100 lat, którą przedstawią uczniowie I Liceum Ogólnokształcącego w Bytowie. Okolicznościowe słowo wygłosi prof. Cezary Obracht-Prondzyński, a także potomkowie polskich działaczy patriotycznych. Na zakończenie w niebo wypuszczonych zostanie 100 baloników.

Tego dnia na rynku pojawi się wystawa pt. "1922-2022. Związek Polaków w Niemczech. Ludzie. Idee. Pamięć".

Kolejnym wydarzeniem będzie konferencja naukowa poświęcona polskiemu szkolnictwu w Niemczech, która odbędzie się 28 maja w Zagrodzie Styp-Rekowskich w Płotowie.

W ramach obchodów przygotowano także lekcje muzealne dotyczące ZPwN:
- "Bernard Werra - wielki zapomniany w walce o niepodległość",
- "Związek Polaków w Niemczech na terenie Kaszub",
- "Nowa Września".
Scenariusze lekcji opublikowane są także na stronie muzeum, z nadzieją na ich wykorzystanie przez inne instytucje.

Przez cały czas czynne jest Muzeum Szkoły Polskiej w Płotowie, mieszczące się w przedwojennej szkole, gdzie zapoznać się można z historią polskiej mniejszości na Ziemi Bytowskiej.

Historia

Podczas obrad konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 r., urządzającej na nowo świat po I wojnie światowej oraz wyznaczaniu przebiegu granic, powiat bytowski (Kreis Bütow) w zdecydowanej większości przyznano Niemcom.

Część kilkutysięcznej grupy Kaszubów zamieszkujących powiat nie zgodziła się z tym rozstrzygnięciem. 16.05.1920 r. w czasie, gdy w Bytowie przebywała Międzynarodowa Komisja Graniczna, kilkuset Kaszubów z parafii niezabyszewskiej i ugoskiej na czele z Bernardem Werrą, Janem Styp – Rekowskim, Antonim Szroederem, przyszło do Bytowa w tzw. „marszu na Bytów” i złożyło deklarację, która była poświadczeniem ich niezgody na pozostawienie w państwie niemieckim. Pod dokumentem podpisało się 135 osób z 11 miejscowości: „My, niżej podpisani jesteśmy Polakami. Nasi ojcowie również byli Polakami i żyli od niepamiętnych czasów w tym regionie, który należał do Polski. Chcemy wraz z naszymi braćmi należeć do Polski. Parafia Ugoska (Bernsdorf) i Niezabyszewska (Damsdorf) i okoliczne wsie są tylko polskimi, Niemcy tu żyjący to zgermanizowani Polacy lub przybysze (przeniesieni urzędnicy)”.