Jak można dostać się do lekarza onkologa, czy potrzebne jest skierowanie?
Nie, do onkologa nie potrzeba skierowania, każdy może przyjść do poradni onkologicznej, choć niestety trzeba liczyć się z kolejkami. Oczywiście teraz w ramach Szybkiej Terapii Onkologicznej, pacjenci z zieloną kartą DiLO są diagnozowani i badani szybciej przez specjalistów.
Czy na zachorowalność na choroby nowotworowe wpływa styl życia, czy raczej obciążenia genetyczne?
Przekazywane mutacje w genach mają duży wpływ na ryzyko zachorowania w rodzinie, jednak tak naprawdę zachorowania z powodu obciążenia genetycznego to tylko nieco ponad 20 procent wszystkich. Jakość życia ma ogromny wpływ na nasze zdrowie. Pierwotna profilaktyka czyli zdrowe odżywiane, nie palenie papierosów, nie nadużywanie alkoholu , aktywność fizyczna mają ogromne znaczenie. Oczywiście nie wszystkie zagrożenia jesteśmy w stanie wyeliminować bo nie mamy wpływu m.in. na promieniowanie jonizujące. Ograniczyć zachorowalność można też poddając się profilaktyce wtórnej - takich programów jest realizowanych kilka - m.in. mammografia dla pań po 50. roku życia, cytologia dla młodszych kobiet, badania przesiewowe w kierunku raka jelita grubego, czerniaka skóry czy finansowane przez samorządy szczepionki dla dziewcząt przeciwko wirusowi HPV wywołującemu raka szyjki macicy.
Czy wykonywanie markerów nowotworowych pozwala szybko zdiagnozować nowotwór?
Markery nowotworowe z krwi są pomocne w diagnozowaniu nowotworów, ale absolutnie tylko na ich podstawie nie można rozpoznać choroby nowotworowej. W niektórych przypadkach wysoki pozom antygenu wcale nie musi oznaczać nowotworu. Tak jest np. w przypadku antygenu PSA, dzięki któremu można zdiagnozować nowotwór prostaty, ale może on być podwyższony również poprzez podrażnienie gruczołu, czy przez stan zapalny. Zawsze po stwierdzeniu podwyższonego poziomu antygenu trzeba wykonać dodatkowe badania, bo są też takie antygeny Ca 125 występujący w raku jajnika, który nie zawsze w tym schorzeniu musi być wysoki. Trzeba pamiętać, że markery mogą wskazywać na wiele schorzeń, niekoniecznie nowotworowych.
Jeżeli w rodzinie młodej kobiety były przypadki zachorowań ma nowotwór piersi, czy powinna ona być objęta szczególną opieką
Owszem, szczególnie jeśli do takich zachorowań doszło u krewnych w linii prostej, lub gdy zmiany pojawiają się u młodych kobiet. Wtedy należy poprosić lekarza rodzinnego, ginekologa, onkologa lub chirurga o skierowanie na badania w poradni genetyki onkologicznej. Niestety, w Słupsku takiej nie ma, najbliższe są w Gdańsku czy Szczecinie. Jeżeli badanie z krwi potwierdzi mutację genu BRCA1 lub/i BRCA2 pacjentka powinna być pod stałą kontrolą, ograniczyć terapię hormonalną, a nawet, jeśli ryzyko zachorowania jest duże, może poddać się profilaktycznej mastektomii. Podobne badania należy zrobić w przypadku ryzyka wystąpienia innych chorób genetcznych.
MONIKA ZACHARZEWSKA
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
