Po redakcyjnym dyżurze w sprawie bezpieczeństwa pracy

- Zaczynam pracę na budowie. Czy mam prawo do ubrania roboczego?

- Oczywiście! Pracodawca ma obowiązek zabezpieczyć pracownika w ubranie robocze, buty, ale też i rękawice, czy ciepłą kurtkę, o ile ten ma pracować na dworze, albo w zimnie.

- Czy szef może mi dać cokolwiek np. szmaty ze sklepu z używaną odzieżą?

- Ubranie nie może być jakiekolwiek. Musi być z atestami i znanych firm specjalizujących się w ubraniach roboczych. Nie ma za to przepisów, że musi być nowe, może być "regenerowane".

- Jak często pracownik powinien dostawać nowy zestaw?

- Określa to pracodawca. Zwykle jest to do tzw. zużycia.

- A co z praniem takich rzeczy?

- To obowiązek pracodawcy, ale może się umówić, że to pracownik będzie dbał o czystość odzieży roboczej. Tyle, że wtedy powinien mu wypłacać ekwiwalent za zużyte środki czystości.

- Czy pracodawca musi zapewnić mydło, ręczniki, czy papier toaletowy?

- Tak. Kiedyś były w przepisach nawet podane dokładne gramatury, na pracownika.

- Miałem wypadek w firmie, złamałem rękę. Należy mi się odszkodowanie?

- Gdy na terenie firmy wydarzy się wypadek pracodawca powinien powołać komisję powypadkową. Jeśli ta komisja stwierdzi, że to był wypadek przy pracy, to po pierwsze podczas ewentualnego zwolnienia lekarskiego pracownik dostanie 100 procent pensji a nie 80. Po drugie dostanie odszkodowanie z kasy ZUS za tzw. uszczerbek na zdrowiu. Jeśli w firmie jest ubezpieczenie grupowe powinien też dostać ubezpieczenie od ubezpieczyciela.

- Jak wygląda procedura przyznawania takiego odszkodowania? Czy sam się mam o nie starać, czy to obowiązek pracodawcy?

- Pracodawca powinien dostarczyć protokół powypadkowy ZUS-owi. Do ZUS trafia też cała dokumentacja medyczna. Na tej podstawie specjalna komisja ustala procentowy uszczerbek na zdrowiu i tym samy ustala wysokość odszkodowania.

- A co z pieniędzmi z ubezpieczenia grupowego?

- Tu pracownik sam powinien się zgłosić do kadr i to one rozpoczną całą procedurę.

- Czy pracodawca może mnie zwolnić za to, że nie chcę wziąć udziału w szkoleniu BHP?

- Tak. Szkolenia są obowiązkowe. Ich ideą jest to, by nowego pracownika zapoznać z zasadami bezpiecznej pracy na konkretnym stanowisku pracy.

- Kiedy takie szkolenie musi się odbyć? Już pierwszego dnia pracy?

- Gdy zaczynamy pracę, pracodawca musi przeprowadzić szkolenie wstępne. Ma na to 6 miesięcy w przypadku prac tzw. administracyjnych i 12 miesięcy na stanowiskach robotniczych. Potem musi przeprowadzić szkolenie okresowe. Takie szkolenie jest ważne 3 lata w przypadku stanowisk robotniczych i 6 lat w przypadku tych administracyjnych.

- Jak to jest z tą przerwą śniadaniową? Każdemu się należy? Jak ma być długa?

- Zgodnie z przepisami prawa pracy każdy pracownik ma prawo do 15 minutowej przerwy śniadaniowej wliczanej do czasu pracy. Oczywiście taka przerwa z woli pracodawcy może być i dłuższa, ale pracownik będzie miał płacone tylko za 15 minut.

- Czy mogę sobie zrobić taka przerwę o dowolnej godzinie?

- Nie. Wyznaczenie godziny należy do pracodawcy. W dużych firmach, by nie przerywać procesu produkcji pracodawca zwykle wyznacza kilka godzin dla poszczególnych grup pracowników i takie ma prawo.

- Czy mój szef musi mi zapewnić napoje?

- Zimne tak. Zgodnie z prawem pracy pracownik ma prawo do niegazowanej wody mineralnej. Jeśli chodzi o napoje gorące to jest to jego dobra wola. Poza jednym przypadkiem - gdy temperatura w miejscu pracy jest niższa niż plus 14 stopni Celsjusz. Wtedy pracownik ma prawo do gorących napojów.

- Pracuję przy komputerze. Słyszałem, że mogę robić przerwy. Czy jeśli ich nie robię to mogę iść wcześniej do domu?

- Jeśli pracujemy przy komputerze, to rzeczywiście co godzinę mamy prawo do 5 minutowej przerwy wliczanej do czasu pracy. Jeśli z prawa do tych przerw nie korzystamy to wcześniej wyjść nie możemy.

- Żona jest w drugim miesiącu ciąży, pracuje w biurze przy komputerze. Ma prawo do przerwy? A może ze względu na dobro dziecka pracodawca powinien ją przenieść na inne stanowisko?

- Są unijne dyrektywy dotyczące pracy przy komputerze, ale w Polsce nie ma jeszcze prawnych unormowań tej kwestii. Co z tego wynika dla pań w ciąży? Cóż, stosują się do nich ogólne przepisy, czyli 5 minut przerwy co godzinę.

- Pracuję osiem godzin przy biurku. Mam niewygodne krzesło, boli mnie kręgosłup. Szef ignoruje ten problem...

- A nie powinien. Do jego obowiązków należy zapełnienie pracownikowi bezpiecznego i wygodnego, czyli ergonomicznego, stanowiska pracy. A to oznacza wygodne krzesło - przepisy dokładnie określają co to oznacza (obrotowe, z podłokietnikami), odpowiednie ustawienie monitora, oświetlenie, a nawet kolor ścian i mebli. Warto pracodawcy o jego obowiązkach przypomnieć.

- Pracuję w hurtowni spożywczej. Często w pracy marznę. Słyszałem, że są przepisy dotyczące temperatur w miejscach pracy.

- Rzeczywiście prawo pracy dokładnie określa ile ma wynosić temperatura na stanowisku pracy. W biurze jest to 18 stopni, w wc - 20, a w szatni gdzie pracownicy się przebierają 25 stopni Celsjusza.

- W naszej firmie kilka osób pali. Ale nie ma palarni. Czy możemy wymagać od szefa by przeznaczył jakieś pomieszczenie na palarnię?

- Nie. Pracodawca nie ma takiego obowiązku. Może wskazać miejsce gdzie pracownicy mogą palić. W takim miejscu powinny być popielniczki oraz gaśnica. W tym miejscu warto przypomnieć, że w Polsce obowiązuje zakaz palenia w miejscu pracy.