Rodzina zastępcza na wagę złota

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lęborku poszukuje kandydatów chętnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, którzy chcieliby otoczyć opieką i miłością potrzebujące dzieci.

- Brakuje nam rodzin zastępczych i to przede wszy­stkim tych, które byłyby w stanie przyjąć dzieci starsze, w wieku ponad dziesięciu lat - informuje Bogusława Lis-Zielińska z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lęborku. - Dlatego organizujemy specjalną akcję, mającą na celu zachęcić do opieki nad dziećmi, które potrzebują miłości i wsparcia.

Dużo trudności, dużo radości
O tym, z jakimi problemami i radościami wiąże się bycie zastępczymi rodzicami, wiedzą Marzena i Andrzej Płotkowie. Małżeństwo od po­nad dwóch lat jest zawodową rodziną zastępczą w formie pogotowia opiekuńczego. Teraz w ich domu mieszka trójka maluchów.

- Każdy, kto chce zająć się nie swoimi dziećmi, musi się nad tym zastanowić - mówi kobieta. - W tej chwili opiekujemy się dwuipółletnim i dziesięciomiesięcznym chło­pcami oraz ponad rocz­ną dziewczynką. Decyzja o tym, że małżeństwo zdecyduje się zostać rodziną zastępczą, była dosyć spontaniczna, ale bardzo przemyślana. Pani Marzena opowiada o kulisach decyzji jej rodziny.

- W mediach widzieliśmy apele o zgłaszanie się osób, które zechciałyby zostać właśnie rodzicami zastępczymi - mówi kobieta. - Porozmawiałam o tym z mężem i zgodnie stwierdziliśmy, że swoje dzieci (9, 16, 19 lat - dop. red.) mamy już odchowane, więc możemy pomóc innym, tym bardziej że mamy ku temu odpowiednie warunki.

Pani Marzena podkreśla, że decyzja ta nie była łatwa i zawsze trzeba skonsultować ją z dziećmi. - My ze swoimi długo na ten temat rozmawialiśmy, wiedzieliśmy, że przecież nie będzie ich moż­na odizolować od tej sprawy, że na równi będą uczestniczyć w naszym życiu. Zgodzili się na to, by w naszym domu było więcej dzieci. Zresztą teraz bardzo mi pomagają w opiece nad maluchami, bawią się z nimi i zajmują.

Podkreśla, że przed podjęciem decyzji o staniu się rodziną zastępczą trzeba się zastanowić. - Te dzieci po­trze­bują bardzo dużo uwagi i miłości. To normalny dom, nie jak w domu dziecka, gdy panie nie mogą poświęcić podopiecznym tyle czasu - mówi kobieta.

- Łatwiej jest, gdy przychodzi do nas maluszek prosto ze szpitala, traktujemy go niemal jak swojego, nie ma przecież jeszcze doświadczeń, inaczej jest, gdy trafiają starsze dzieci. Mają już swój bagaż doświadczeń, swoje przyzwyczajenia, nawyki. Cza­sem trzeba ich nauczyć wielu rzeczy, nie przychodzą dzieci łatwe, bez problemów. To dzieci głównie z rodzin patologicznych. Tu potrzebne są zasady i reguły, których trzeba się trzymać. Wtedy to wszystko można jakoś poukładać. A przecież my jesteśmy tylko dla nich ciocią i wujkiem, a każde dziecko potrzebuje mamy i taty. Jeśli ich znajdą, to jesteśmy szczę­śliwi, wiem, że swoją rolę spełniliśmy dobrze.

Kobieta mówi, że ta praca jest trudna, ale bardzo satysfakcjonująca. - Troje dzie­ci (9 miesięcy, 3,5 i 2,5 roku) zostało adoptowanych - mó­wi pani Marzena. - To pię­kne, gdy patrzy się na to, jak rodzą się więzi. Dzieci trafiły do dobrych domów, utrzymujemy stały kontakt, przesyłamy zdjęcia, rozmawiamy i spotykamy się.

Dzieci, które trafiają do państwa Płotków, są u nich tylko na jakiś czas, bo to rodzina zastępcza w formie pogotowia opiekuńczego, maksymalnie ten okres może wynosić pół roku, w rzeczywistości jest różnie. - Wszy­stko zależy od sądu - mówi pani Marzena. - Ten proces trwa, trzeba pozbawić rodziców praw rodzicielskich, załatwić formalności.

Kobieta dodaje, że czasem zdarza się, że trafia do nich dziecko w ciągu nocy i wtedy muszą je przyjąć. - Tak było choćby z pewną piętnastolatką - mówi. - Przyprowadziła ją policja i musieliśmy się nią zająć. Taki nasz wybór.

Jak zostać rodziną zastępczą?
- Rodziną zastępczą zostać mogą małżonkowie lub oso­ba niepozostająca w związku małżeńskim, które m.in.: zapewnią odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe - mówi Bogusława Lis.

- To takie umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb (rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego, właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań, wypoczynku i organizacji czasu wolnego), nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona, są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniami wystawionymi przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.

W przypadku rodziny zastępczej niezawodowej co najmniej jedna osoba tworząca tę rodzinę musi posiadać także stałe źródło dochodów. Okoliczności te ustala Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lęborku, na podstawie przeprowadzonej analizy sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej, rozpatrując wnio­sek o utworzenie rodzi­ny zastępczej. Prowadząc procedury kwalifikacyjne, zwracamy się do kandydatów na rodzinę zastępczą o złożenie podstawowych dokumentów poświadczających spełnienie ustawowych wymagań formalnych, np. zaświadczenia lekarskiego, informacji o dochodach, miejscu zamieszkania.

Pracownicy PCPR muszą także sprawdzić warunki mieszkaniowe kandydatów, aby potwierdzić, że będą oni w stanie przyjąć dziecko lub kilkoro dzieci do swojego domu. Obecnie, uogólniając ustawowe zapisy, w rodzinie zastępczej może być umieszczonych troje dzieci. Kandydaci spełniający wymagania formalne kwalifikowani są na szkolenie kandydatów na rodzinę zastępczą.

Szkolenie to organizuje się dla grupy sześciu osób, trwa około trzech miesięcy i obejmuje 55 godzin szkoleniowych grupowych i konsultacji indywidualnych oraz 15 godzin praktyk odbywanych w innych, już funkcjonujących rodzinach zastępczych. Zajęcia prowadzone są przez psychologa i pedagoga, w siedzibie PCPR w Lęborku, oraz w miejscu zamieszkania kandydatów, a praktyki w domach rodzin zastępczych. Szkolenie jest bezpłatne. W 2013 roku planujemy rozpoczęcie szkolenia już w lutym, niezwłocznie po zgłoszeniu się odpowiedniej liczby kandydatów i przeprowadzeniu procedury kwalifikacyjnej.

Jak mówi pracownica PCPR w Lęborku wszystkie rodziny zastępcze otrzymują świadczenia na pokrycie kosz­tów utrzymania dziecka, których wysokość uzależnio­na jest m.in. od tego, którą formę pieczy zastępczej, sprawują, jakie inne dochody otrzymuje dziecko, czy też czy posiada ono orzeczenie o niepełnosprawności.

Wysokość tego świadczenia wynosi miesięcznie tysiąc złotych na dziecko w rodzinie zastępczej niezawodowej i zawodowej i 660 zł w rodzi­nie spokrewnionej, pomniejszone o 50 proc. dochodów dziecka, nie mniej niż odpowiednio 200 zł i 132 zł. Dodatkowo, w przypadku
rodzin zastępczych zawodowych, także pełniących funk­cję pogotowia rodzinnego zawierane są umowy, które regulują m.in. wysokość wynagrodzenia przysługującego rodzinie zastępczej tj. 2000 zł dla rodziny zastępczej zawodowej, 2600 zł dla tej pełniącej funkcję pogotowia.

Rodziny zastępcze mogą także liczyć ze strony powiatu na wsparcie koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, psychologa, pedagoga oraz w zależności od możliwości finansowych otrzymać fakultatywne świad­czenia, np. na przyjęcie dziecka do rodziny czy na pokrycie kosztów związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych.

Czy zdarza się, że rodziny po kilku latach rezygnują?
- Nie mamy przypadków jako takiej rezygnacji ze sprawowania funkcji rodziny zastępczej - mówi Bogusława Lis. - Najczęściej jest tak, że dzieci się usamodzielniają lub są przysposabiane (adop­towane) albo wracają do swoich rodziców naturalnych i rodzina zastępcza przestaje funkcjonować.

Zdarza się, że rozwiązanie następuje na mocy postanowienia sądu, gdy piecza zastępcza nie jest sprawowana należycie, ale to są przykre wyjątki (jedna taka sytuacja w roku) potwierdzające regułę, że mamy w naszym powiecie rodziny, które podjęły tę ważną i trudną decyzję o przyjęciu do swojego domu dzieci będących w potrzebie, pokrzywdzonych przez najbliższych i los nie pod wpływem emocji, impulsu czy pobudek materialnych, lecz z głębokiej potrzeby swojego serca, po konsultacji z najbliższymi i dokonując weryfikacji własnych możliwości. Takich właśnie rodzin potrzebują nasze dzieci i takie rodziny serdecznie zapraszamy.

Kontakt

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lęborku poszukuje kandydatów chętnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, którzy chcieliby otoczyć opieką i miłością potrzebujące dzieci. Wszystkie osoby zainteresowane zapraszamy do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lęborku, ul. Czołgistów 5, pokój 23 w godzinach 7.30-15.30. Zostaną tu państwu udzielone wszelkie niezbędne informacje dotyczące rodzinnej pieczy zastępczej, w szczególności jak można zostać rodziną zastępczą, jakie obowią­zują wymagania formalne i procedury. Jeszcze w lutym 2013 roku planowane jest rozpoczęcie szkolenia dla kandydatów na rodziny zastępcze. Kontakt w sprawie: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lęborku, tel. 59 862 81 06, e-mail: pcpr.lebork@interia.pl.