Skończ palenie! Ochroń siebie przed rakiem

Kiedy przestajesz palić

Kiedy przestajesz palić

Rezultat rzucenia palenia może być już widoczny po...kilkudziesięciu minutach. Po niespełna pół godzinie zaburzone bez przerwy tętno i ciśnienie krwi wracają do normy. Po dobie w organizmie już nie ma tlenku węgla, a płuca rozpoczynają oczyszczanie ze szkodliwych substancji. Po 48 godzinach jesteśmy oczyszczeni i co istotne, wyostrza się nasz węch i smak. Po trzech miesiącach zwiększa się wydolność płuc, znika kaszel, chrypka, zadyszka przy wchodzeniu schodami na trzecie piętro.

Dlatego Unia Europejska przyjęła dokument zwany "Europejskim Kodeksem Walki z Rakiem". To zbiór informacji dla potencjalnych pacjentów, zawierający podstawowe zalecenia odnoszące się do stylu życia, których przestrzeganie zmniejsza ryzyko choroby nowotworowej.

Tylko nie pal

Na pierwszym miejscu jednoznacznie znalazło się: "Nie pal. Jeżeli już palisz, przestań. Jeżeli nie potrafisz - nie pal przy innych". Bo nie ulega wątpliwości, że palenie, to rak, zawał, udar, rozedma płuc i wiele innych schorzeń. Ale także zniszczona uroda, żółte zęby, mierna kondycja, ciągłe uczucie zmęczenia, wcześniejsze starzenie się i wydatki finansowe - paląc jedną paczkę dziennie puszczamy z dymem 2 tysiące złotych rocznie.

Sam przez wiele lat byłem nałogowym palaczem i - mimo, że jestem lekarzem i to onkologiem - to straszenie chorobami, jakie miały mnie dopaść, a jako lekarz wiedziałem o nich doskonale, niewiele dało przyznaje szef Świętokrzyskiego Centrum Onko0logii, dr Stanisław Góźdź. - Bardziej zadecydowała ...własna wygoda. Zaczynałem mieć dość wiecznego zmęczenia po przejściu kilku kroków, ciągłego pocenia się i poczucia, że kiedy wchodzę na trzecie piętro, to zdobywam Mount Everest. Czyli powodem do rzucenia palenia była potrzeba doskonalenia samego siebie.

Europejski Kodeks Walki z Rakiem

Europejski Kodeks Walki z Rakiem

Zalecenia dla pacjentów

1. Nie pal. Jeżeli już palisz, przestań. Jeżeli nie potrafisz - nie pal przy innych.
2. Wystrzegaj się otyłości
3. Bądź codziennie aktywny ruchowo
4. Ogranicz spożycie alkoholu
5. Unikaj nadmiernego opalania, stosuj środki ochronne przed słońcem
6. Przestrzegaj zasad ochrony radiologicznej
7. Kobieto po 25 roku życia - systematycznie wykonuj badania cytologiczne
8. Kobieto powyżej 50 roku życia - wykonuj mammografię
9. Mężczyźni i kobiety po 50-tce - bierzcie udział w badaniach profilaktycznych raka jelita grubego i odbytnicy
10. Bierz udział w szczepieniach ochronnych, przede wszystkim przeciwko żółtaczce typu B.

Jak to zrobić?

Pozostaje pytanie, jak to zrobić. Byli palacze dzielą się na dwie kategorie: na tych, co rzucili od razu i tych, którzy stopniowo ograniczali ilość wypalanych sztuk. Każda z tych metod ma swoje zalety. Warto skorzystać z poniższych rad.

Od razu

Wyznaczamy sobie moment, w którym mówimy "stop". Pamiętajmy, że bez papierosa znacznie łatwiej jest wytrzymać pierwsze dwa dni (podtrzymuje nas duma, że zerwaliśmy z nałogiem), niż dzień trzeci, czwarty, gdy głód nikotyny się nasila. Dlatego przygotujmy się do walki z nieprzepartą chęcią zaciągnięcia się dymkiem.

Oto kilka sposobów:

* Miejmy pod ręką, lub zróbmy coś, co zajmie nam ręce. Może być to długopis, piłka, albo np. malowanie paznokci.

* Pamiętajmy by w domu, pracy mieć "coś do przegryzienia", np. marchewkę, pestki dyni, słonecznika. Pomagają też cukierki, zwłaszcza miętowe, ale te dodają nam kalorii. Niezła jest też guma do żucia.

* Jeżeli jest to możliwe, dobrze jest wyjść chociaż na krótki spacer. Jeżeli nie, otwórzmy okno i wykonajmy kilka głębokich oddechów.

* Sięgnijmy po uspakajającą herbatkę, najlepiej z melisy lub szyszek chmielu.

* Weźmy prysznic albo chociaż przemyjmy twarz zimną wodą. Umyjmy zęby, nawet jeżeli robiliśmy to niedawno.

* Zajmijmy się jakąś pracą, najlepiej fizyczną. Może to być podlewanie kwiatków, porządkowanie szafy, umycie naczyń.

Stopniowo

Ci, którzy z góry zakładają, że nie uda się im rzucić palenia od razu, powinni zacząć je kontrolować.

* Nie palmy automatycznie. Przed każdym sięgnięciem po papierosa zastanówmy się, czy faktycznie już musimy, czy może jeszcze wytrzymamy pięć, dziesięć minut, a może godzinę.

* Po każdym zapaleniu papierosa odkładamy paczkę poza zasięg ręki, tak by po następnego papierosa nie sięgać odruchowo, lecz by wymagało to wysiłku, np. wstania i wyjścia do drugiego pokoju.

* Nie zostawiajmy w paczce papierosów na drugi dzień. Jest wtedy szansa, że najpierw się umyjemy, zjemy śniadanie, a nową paczkę kupimy dopiero w drodze do pracy.

* Odmawiajmy, gdy nas częstują.

* Spróbujmy palić nie zaciągając się.

* Sprawdźmy, w jakich sytuacjach papierosy smakują nam najbardziej (np. przy kawie, alkoholu) i starajmy się takich sytuacji unikać.

* Przed sięgnięciem po papierosa wykonajmy trzy głębokie oddechy.

* Wprowadźmy ograniczenie, np. pierwszego papierosa zapalajmy dopiero po śniadaniu, albo o ściśle określonej godzinie, np. 10.

* Wyznaczmy sobie odstępy pomiędzy jednym a drugim papierosem, powiedzmy dwie godziny.

* Wypalajmy tylko pół papierosa.

* Nie nosimy przy sobie zapalniczki ani zapałek, tak by za każdym razem trzeba było kogoś prosić o ogień.

I na zakończenie pamiętajmy: palenie stało się niemodne. Hasło, jakie obowiązuje na dziś, to: skończ palenie - palenie jest skończone.

Beata Alukiewicz