Słupska uczelnia może zostać uniwersytetem. Akademia Pomorska przed awansem

O tym, że Akademia Pomorska w Słupsku stara się o przekształcenie w uniwersytet, pisaliśmy wielokrotnie. Wszystko wskazuje na to, że już wkrótce stanie się to faktem.

- Obecnie trwa proces związany z udzielaniem ostatecznych kategorii naukowych dla uczelni, czyli zapoznawania się czy kadra ma odpowiednie uprawnienia do doktoryzowania. Wstępne wyniki dla Akademii Pomorskiej są dobre - zapowiedział Piotr Müller, rzecznik rządu, podczas ostatniej konferencji prasowej w Słupsku. - Jeżeli wszystko dobrze się ułoży, jest szansa, by uczelnia stała się uniwersytetem. A to najwyższy krok w hierarchii akademickiej. Czekamy na finalne rozstrzygnięcia, jestem w stałym kontakcie z panem ministrem Czarnkiem. Od lat starałem się, aby moje rodzinne miasto stało się silnym ośrodkiem naukowym - mówił słupski poseł Prawa i Sprawiedliwości.

Warunki uprawniające uczelnię do używania w swojej nazwie własnej wyrazu „uniwersytet” regulują przepisy ustawy z 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Różnica między akademią a uniwersytetem sprowadzają się do różnych wymagań co do kadry akademickiej i możliwości nadawania stopni naukowych.

- Wyraz „uniwersytet” jest zastrzeżony dla nazwy uczelni akademickiej posiadającej kategorię naukową A+, A albo B+ w co najmniej sześciu dyscyplinach naukowych zawierających się w co najmniej trzech dziedzinach nauki. Aktualnie formalna możliwość zmiany nazwy uczelni będzie oceniana w kontekście ostatecznych wyników ewaluacji jakości działalności naukowej dokonanej w 2022 r. Po ponownym rozpatrzeniu spraw i decyzjach w II instancji z wniosków Akademii Pomorskiej w Słupsku, Akademia spełnia warunki formalne - informuje Adrianna Całus-Polak, rzecznik prasowy MEiN.

Zmiana nazwy nie odbywa się jednak z dnia na dzień. Uczelnia musi pokonać kolejne schody, czyli przejść przez niezbędne procedury.

- Zmiana nazwy Akademii powinna być dokonywana w drodze ustawy. Jednak zmiana nie jest obligatoryjna. Proponowane w ustawie rozwiązanie wprowadza jedynie możliwość używania wyrazu zastrzeżonego w nazwie uczelni akademickiej, który m. in. może podkreślić profil działalności uczelni, wyróżnić ją spośród innych, zapewnić jej większą rozpoznawalność, czy też przełożyć się na pozytywny odbiór tej uczelni w otoczeniu społeczno-gospodarczym - mówi rzeczniczka. - Inicjatywa w zakresie zmiany nazwy uczelni, a także propozycja jej brzmienia, pozostaje jednak w sferze autonomicznych decyzji organów uczelni.

Przekształcenie akademii w uniwersytet to lata starań. Miniony rok 2022 był jednak decydujący. W sierpniu informowaliśmy o tym, że Akademia Pomorska w Słupsku uzyskała uprawnienia do nadawania stopnia doktora oraz doktora habilitowanego na kierunkach prawo i administracja, a także na literaturoznawstwie, nauce o bezpieczeństwie i historii. To był pierwszy tak duży krok w kierunku powstania uniwersytetu i historyczny moment dla uczelni. Decyzją Ministra Edukacji i Nauki uczelnia otrzymała kategorię A+ w dziedzinie nauki prawne, co było potwierdzeniem bardzo wysokiego poziomu działalności naukowej Instytutu Prawa i Administracji w skali kraju. Dzień później przyszła decyzja o nadaniu kategorii B+ kierunkom historia, literaturoznawstwo oraz nauki o bezpieczeństwie.

- Zarówno kategoria A+, jak i B+ uprawniają do doktoryzowania i przyznawania stopnia doktora habilitowanego. Uczelnia pierwszy raz w swojej historii otrzymała takie możliwości na czterech kierunkach – mówił nam wówczas prof. dr hab. Przemysław Dąbrowski, profesor nauk społecznych w dyscyplinie nauk prawnych w Instytucie Prawa i Administracji Akademii Pomorskiej w Słupsku. – Przy czym kategoria A+ jest nadana uczelni pierwszy raz w dziejach istnienia uczelni. Nigdy na żadnym kierunku Akademia Pomorska nie miała takich uprawnień – podkreślał profesor. - Teraz celem jest ich utrzymanie i robienie wszystkiego, aby w kolejnej ewaluacji kategorię A plus utrzymać na kolejne lata. To bardzo ważne uprawnienia dla uczelni. Poza otrzymanymi uprawnienia do nadawania tytułów naukowych, idą za tym duże pieniądze na badania naukowe, a więc profitów jest bardzo dużo. Jeżeli chodzi o nauki prawne, to Instytut powstał w październiku 2019 roku i tak naprawdę przez 2020 i 2021 rok wykonaliśmy gigantyczną pracę – to nawet nie jest duża - ale naprawdę gigantyczna praca. Nawet nie planowaliśmy kategorii A. Po cichu celowaliśmy w kategorię B+, ale nie sądziliśmy, że uda nam się otrzymać jedną z najwyższych kategorii naukowych – mówił profesor Dąbrowski.

Rektor nie ukrywa dumy
- Akademia Pomorska od kilku lat prowadzi szczególnie intensywne działania w zakresie zwiększenia jakości badań naukowych i dydaktyki. Cele te zostały sformułowane w Strategii Uczelni na lata 2013-2026. Od tego czasu konsekwentnie rozwijamy naszą Uczelnię. W ostatnich latach znacząco zwiększone wsparcie ze środków rządowych umożliwiło nam poprawę infrastruktury badawczej i dydaktycznej oraz przekazanie dodatkowych środków na badania naukowe. Uruchomiliśmy nowe kierunki studiów, takie jak prawo, fizjoterapia czy położnictwo. Na uczelni powstała szkoła doktorska. W wyniku tych działań nasza Uczelnia uzyskała finalnie najwięcej uprawnień do nadawania stopnia doktora i doktora habilitowanego w historii - mówi dr hab. inż. Zbigniew Osadowski, prof. AP, rektor Akademii Pomorskiej w Słupsku.

Akademia Pomorska w Słupsku ma szansę na przekształcenie w uniwersytet po zakończonym procesie ewaluacji, dotyczącym oceny jakości działalności naukowej za lata 2017-2021 dyscyplin ewaluowanych.

Główne warunki, które musi spełnić Akademia Pomorska, dotyczą kategorii naukowych. Zgodnie z Ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, wyraz „uniwersytet” jest zastrzeżony dla nazwy uczelni akademickiej posiadającej kategorię naukową A+, A lub B+ w co najmniej 6 dyscyplinach naukowych lub artystycznych, zawierających się w co najmniej 3 dziedzinach nauki lub sztuki. Akademia Pomorska spełnia ustawowy wymóg, ale taka decyzja nie jest automatyczna.

Kategorie ewaluowanych dyscyplin na naszej Uczelni przedstawiają się następująco:

• - w dziedzinie nauk społecznych, w dyscyplinie nauki prawne - kat. A, w dyscyplinie nauki o bezpieczeństwie – kategoria B+,
• - w dziedzinie nauk humanistycznych, w dyscyplinach literaturoznawstwo, językoznawstwo i historia – kat. B+,
• - w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych, w dyscyplinie nauk biologicznych – kat. B+,
• - w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu, w dyscyplinie nauki medyczne – kat. B+,
• - w dyscyplinach matematyka, pedagogika i nauki o ziemi i środowisku – kat. B.

- Zgodnie z ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce o przyznaniu nazwy „uniwersytet” decyduje się w formie ustawy. Nie jest to decyzja automatyczna i nie jest prostym procesem. Obecnie jesteśmy w kontakcie z władzami państwowymi w tym zakresie - mówi rektor.

Pewne jest, że przekształcenie uczelni w uniwersytet oznacza szereg nowych możliwości.

- Zmiana nazwy z akademii na uniwersytet byłaby dla nas potwierdzeniem stanu faktycznego – rzeczywistej pozycji i rangi naszej Uczelni. Podkreśli uniwersytecki poziom kształcenia i badań naukowych oraz niewątpliwie pozwoli na lepszą rozpoznawalność naszej Uczelni w systemie szkolnictwa wyższego. Ponadto dla regionu, w którym funkcjonujemy, będzie to znaczny i niewątpliwy atut w zakresie powstrzymania odpływu ludzi młodych, czy zabezpieczenia specjalistów dla rynku pracy. I co najważniejsze, przyjęcie nazwy „uniwersytet” będzie dla nas ukoronowaniem wieloletniej, ciężkiej i ofiarnej pracy całej społeczności akademickiej, uhonorowaniem wysiłku pokoleń nauczycieli akademickich zaangażowanych w edukację w naszym regionie - mówi rektor uczelni.

Przypomnijmy, że Akademia Pomorska powstała w 1957 roku jako Studium Nauczycielskie, potem przez lata była Wyższą Szkołą Pedagogiczną. Obecną nazwę nosi od 2006 roku.