Szczecin. Czy można odebrać wojskową rentę po mężu

- Mam rentę po mężu, Jest to renta wojskowa. Mam 63 lata, rentę pobieram od 16 lat. Wojsko teraz do mnie pisze, że wydało mi te rentę w oparciu o błędną decyzję. W związku z powyższym chcą mi odebrać rentę. Co ja mam teraz robić?

- Nie jest to pierwsza w ostatnim okresie prowadzona przeze mnie sprawa związana z próbą unieważnienia przez Wojskowe Biuro Emerytalne decyzji o przyznaniu wojskowej renty rodzinnej. W WBE trwa prawdopodobnie szeroko zakrojona akcja kontrolna, obejmująca m.in. sprawdzenie zgodności z prawem decyzji wydanych w latach 90-tych.

 Kwestia emerytur wojskowych uregulowana jest w ustawie z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin. Prawo do zaopatrzenia emerytalnego i wysokość świadczeń pieniężnych z tytułu tego zaopatrzenia ustala w formie decyzji wojskowy organ emerytalny. Zgodnie z art. 32 ust. 2 tej ustawy decyzje ostateczne, od których nie zostało wniesione odwołanie do właściwego sądu, mogą być z urzędu przez wojskowy organ emerytalny zmienione, uchylone lub unieważnione, na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.

 Zgodnie z regulacjami kpa, decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być uchylona lub zmieniona tylko za jej zgodą. Odebranie przyznanej pani renty będzie więc możliwe jedynie w przypadku stwierdzenia nieważności decyzji z 1994 r.

WBE może stwierdzić jej nieważność jedynie wtedy, gdy nastąpi któraś z przesłanek wyliczonych w art 156 kpa. Z uwagi na to, że od wydania decyzji upłynęło ponad 10 lat, w naszej sprawie prawdopodobnie w grę może wchodzić jedynie przesłanka polegająca na wydaniu decyzji bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa. Nie chodzi tu jednak o błędną interpretację przepisów prawa, lecz faktyczny brak podstawy prawnej lub rzeczywiście rażące naruszenie prawa.

Zgodnie z art. 24 ustawy, renta rodzinna przysługuje na zasadach określonych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS. Art. 70 tej ustawy stanowi, że wdowie przysługuje renta rodzinna, jeżeli w chwili śmierci osiągnęła 50 lat lub była niezdolna do pracy, albo wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie osiągnęło 16 lat, a jeżeli kształci się w szkole - 18 lat życia, lub jeżeli sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej.

 Renta przysługuje wdowie również w przypadku, gdy osiągnęła wiek 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci męża, nie później jednak niż w ciągu 5 lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania osób wymienionych w poprzednim zdaniu.

W Pani sprawie prawdopodobnie przesłanką do wydania decyzji z 1994 r. była Pani niezdolność do pracy. WBE na tej podstawie przyznało Pani rentę, którą teraz próbuje odebrać, z uwagi na fakt, ze ta niezdolność nie występowała. Stan zdrowia jest okolicznością faktyczną, dlatego w mojej opinii wątpliwe jest, by WBE udało się w sądzie przeforsować stanowisko o zasadności unieważnienia decyzji z powodu wykrycia nowych okoliczności faktycznych istniejących w dniu wydania decyzji.

 Jest to bowiem przesłanka jedynie do wznowienia postępowania, z tym, ze na tej podstawie nie można uchylić decyzji, jeżeli od jej doręczenia upłynęło 5 lat.

Dlatego jeżeli zostanie wydana decyzja o cofnięciu renty, proszę wnieść odwołanie do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Przeczuwam, że ewentualne odebranie Pani prawa do renty nie będzie formalnie prawidłowe i sąd nie zezwoli na to.

 Oczywiście zawsze należy mieć przygotowany również plan awaryjny. Proszę już teraz ustalić jakie świadczenia przysługiwałyby Pani, gdyby renta została jednak odebrana. Trzeba się w tej sprawie zwrócić do właściwego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.