W najbliższą niedzielę w Tykocinie rusza Festiwal Muzyki Żydowskiej im. Rywki Tiktiner. Czeka nas dużo muzyki i dobrych emocji!

Podczas inauguracyjnego koncertu uczestnicy festiwalu usłyszą utwory Gerszona Efrosa, Louisa Lewandowskiego, Dawida Ajzenstadta i Jehana Alaina. Część z nich zostanie wykonana w Polsce po raz pierwszy. Zanim zabrzmią pierwsze dźwięki koncertu, w świat przedwojennej muzyki synagogalnej wprowadzi słuchaczy dr Jakub Stefek.

Muzyka synagogalna to przede wszystkim muzyka, która ma wprawiać słuchaczy w określony nastrój – mówi Jakub Stefek, organista i badacz muzyki żydowskiej. - Może być on uroczysty, radosny, refleksyjny albo melancholijny. Kształtowała się ona nieprzerwanie od starożytności, a zatem jest źródłem wszelkiej innej znanej nam muzyki. Kiedy tak na nią spojrzymy, staje się ona zrozumiała nie tylko dla Żydów, ale także dla wyznawców innych religii i osób niewierzących. Trudno znaleźć inną tak uniwersalną, a jednocześnie tak bardzo zapomnianą muzykę.

Patronką festiwalu jest Rywka Tiktiner – urodzona w Tykocinie w XVI wieku uczona talmudystka i autorka literatury religijnej adresowanej do kobiet, a także kilku pieśni do dziś śpiewanych z okazji święta Simchat Tora.

Rywka Tiktiner jest dla mnie symbolem Tykocina, którego już nie ma. Jedną z najwybitniejszych kobiet urodzonych właśnie tutaj, która w czasach, kiedy bardzo niewiele osób potrafiło pisać i czytać, stworzyła poradnik zawierający zasady moralnego postępowania – opowiada Maria Sławek, skrzypaczka i kuratorka festiwalu. - Upamiętniając jej imię, odwołujemy się do przeszłości tego wyjątkowego miasteczka.

Festiwal potrwa do 2 czerwca. W kolejny weekend, 18 maja, podczas Nocy Muzeów, w tykocińskiej synagodze wystąpią skrzypaczka Maria Sławek i pianista Łukasz Chrzęszczyk, a 2 czerwca – Poldowski String Quartet.

Nasz festiwal jest wydarzeniem otwartym, poszukującym, zadającym pytania – dodaje Lilianna Krych, dyrygentka i współkuratorka festiwalu. - Tworzymy i organizujemy go zarówno dla tych, dla których żydowska kultura jest ważna, jak i dla ludzi, którzy do tej pory się nią nie interesowali. Jesteśmy przekonani, że Tykocin jest idealnym miejscem, by spotykać się z muzyką żydowską we wszystkich jej przejawach i odsłonach.

Festiwal Muzyki Żydowskiej im. Rywki Tiktiner to kolejna inicjatywa organizowana przez Instytut Mieczysława Wajnberga we współpracy z Muzeum Podlaskim w Białymstoku. Jesienią 2023 roku w Wielkiej Synagodze odbył się koncert Marii Sławek, Lutosławski Quartet i Tomasza Januchty. W marcu br. album “TIKTIN” zawierający dźwiękowy zapis tego koncertu ukazał się w serwisach streamingowych i na płycie CD.

Partnerami festiwalu są Muzeum Podlaskie w Białymstoku i STOART. Festiwal Muzyki Żydowskiej im. Rywki Tiktiner dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Muzyka”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.

Wstęp na wszystkie wydarzenia festiwalu jest bezpłatny.

• 12 maja, g. 18 - Muzyka Wielkiej Synagogi. Wystąpią: Wojciech Parchem – tenor Jakub Stefek – organy Match Match Ensemble – zespół wokalny pod dyrekcją Lilianny Krych. Program koncertu:

Jehan Alain (1911-1940) “L’anne liturgique Israelite”
Louis Lewandowski (1821-1894) “Preludium op. 37 nr 3” “Sochati lach”
Dawid Ajzensztadt (1890-1942) “Sh'chulo achulo” “Tsomo l'cho nafshi” “Ki lo noeh” “L'cho dodi”
Gerszon Efros (1890-1978) “Pastorale hebraique” “Ot’cha Edrosh” “Hashkiwenu”
Koncert poprzedzi: Wykład "Muzyczny świat przedwojennej muzyki synagogalnej" – dr Jakub Stefek, organista i badacz muzyki żydowskiej

• 18 maja, g. 20.30 - Nigunim. Wystąpią:

Maria Sławek – skrzypce Łukasz Chrzęszczyk – fortepian. Program koncertu:
Mieczysław Wajnberg “Rapsodia na tematy mołdawskie op.47/3” “Dwa utwory bez słów: Andantino, Larghetto”
Felix Mendelssohn “Sonata na skrzypce i fortepian f-moll op.4”
Ernest Bloch Suita "Baal shem"
Romuald Twardowski “Niggunim. Melodie Chasydów”
Joseph Achron “Hebrew melody”
Henryk Wieniawski “Fantaisie orientale”
Podczas wieczoru będzie można nabyć płytę “TIKTIN” nagraną w październiku 2023 roku w Wielkiej Synagodze w Tykocinie.

• 2 czerwca, g. 18 - Kol Nidrei. Wystąpią:

Poldowski String Quartet: Marta Piórkowska – skrzypce Agata Krystek – skrzypce
Damian Kułakowski – altówka Mateusz Błaszczak – wiolonczela. Program koncertu:
Franz Schubert Kwartet smyczkowy nr 13 a-moll "Rosamunde"
Mieczysław Wajnberg Kwartet smyczkowy op.27
John Zorn Kol Nidre. Kwartet smyczkowy d-moll

Koncert poprzedzi: Oprowadzanie po Wielkiej Synagodze – Renata Makarska i pracownicy Muzeum w Tykocinie Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku.