Wielkie cmentarzysko kultury pomorskiej w Trzebiatkowej. To było jedno z największych odkryć archeologicznych w Polsce [WIDEO, ZDJĘCIA]

Groby o kamiennej konstrukcji zalegały bardzo płytko pod powierzchnią gruntu (10-30 centymetrów). Właściciel pola odkrył kilka miejsc pochówku z pradziejów. W latach 2002-2006 tym terenem zajęli się archeolodzy, którzy dokonali kolejnych odkryć.

Na obszarze 26 arów odkopano około 80 grobów skrzynkowych, w których znajdowało się blisko dwieście popielnic. Datowane są one na 400-200 lat przed Chrystusem. Część urn ozdobiona była wizerunkami ludzkiej twarzy, inne były zdobione ornamentami. Urny przedstawiają m.in. jeźdźców na koniu, woźnicę na wozie czterokołowym zaprzęgniętym w parę koni wokół którego biegną luźne wierzchowce. Na innej jest scena ukazująca jeźdźca na koniu, który trzyma w dłoniach dwa oszczepy, a w miejscu głowy ma okrąg z promieniami. W czasie prac archeologicznych natrafiono też na wiele ozdób, m.in. na kolczyki i łańcuszki z brązu i ołowiu. Odkryto także piec garncarski oraz jamę zasobową (spiżarnia z pradziejów). Te ostatnie obiekty uważane są za relikty związane z użytkowaniem osady.

Gmina Tuchomie chciała zbudować skansen w miejscu cmentarzyska, ale właściciel gruntu nie zdecydował się go sprzedać. Mały skansen powstał więc niedaleko tego miejsca. Pod zadaszeniami odtworzono groby z kamieni odkopanych na cmentarzysku. Zamontowano także tablice informacyjne. Oryginalne urny i artefakty trafiły do muzeum w Lęborku.

Kultura pomorska to kultura archeologiczna epoki żelaza z okresu VII – III wieku p.n.e. Podstawą do jej wydzielenia był charakterystyczny obrządek pogrzebowy z urnami twarzowymi i płaskimi cmentarzyskami, w odróżnieniu od kurhanowego pochówku kultury łużyckiej, osadnictwo z osiedlami o charakterze otwartym oraz gospodarka oparta przede wszystkim na hodowli.