Za co i ile zapłacimy w szpitalach na Pomorzu? Leczenie za darmo, ale już odrobina luksusu kosztuje

Pan Kazimierz szykuje się na operację przepukliny w szpitalu w Słupsku. Zabieg planowy. W zależności od tego, czy operacja będzie wykonana laparoskopowo, czy też będzie to tradycyjne cięcie chirurgiczne, w szpitalnej sali spędzi od dwóch do siedmiu dni. Jego żona, pani Maria, już dzień wcześniej pobiegła do osiedlowego sklepu rozmieniać banknoty na bilon.

- Ostatnio, jak mąż leżał na kardiologii, potrzebował jedynie tego, żeby mu przynieść dwuzłotówki. Tyle kosztuje godzina oglądania telewizji i takie monety są przyjmowane. Ale co innego tam robić przez całą dobę? Rozmieniłam więc 20 zł po 2 zł, to na 10 godzin oglądania wystarczy - mówi pani Maria.

Pani Danuta w czasie pandemii spędziła w szpitalu 21 dni. Miała COVID-19, była w stanie krytycznym.

- Przez pierwszy tydzień leżałam pod maską tlenową i nie miałam siły na nic, ale potem czułam się lepiej. A ile można z sąsiadkami z łóżka obok o chorobach rozmawiać? Zrzucałyśmy się więc na telewizję. Grała prawie cały dzień, żeby weselej nam było. Wydałam 200 złotych! - mówi.

I dodaje: Ale przynajmniej jedzenie było za darmo, w domu wydałabym więcej.

Stawki za oglądanie telewizji w większości szpitali na Pomorzu są podobne - 2 zł za godzinę w szpitalach w Szczecinie, Bytowie, Lęborku czy Miastku. Jednak bardziej opłaca się zapłacić np. za dobę - 10 zł w szpitalu w Miastku czy Koszalinie, a 12 zł w Słupsku.

Pacjenci się skarżą.

- Przecież szpitale są publiczne, więc za prąd nie powinniśmy płacić - mówią i pan Kazimierz, i pani Danuta.

Jednak opłaty są pobierane zgodnie z prawem.

- W szpitalu „Zdroje” pacjenci wybranych oddziałów mają możliwość korzystania z płatnej telewizji, która obsługiwana jest przez firmę zewnętrzną, wyłonioną w drodze przetargu. Szpital nie pobiera opłat, a właśnie ta firma - mówi Magdalena Knop, rzecznik prasowa Szpitala „Zdroje” w Szczecinie.

Tak jest we wszystkich placówkach.

- Trzeba wiedzieć, że tego typu opłaty nie są związane z udzielaniem świadczeń zdrowotnych ani nie wiążą się bezpośrednio z procesem ich udzielenia. Takie usługi nie są więc finansowane ze środków w ramach umów z NFZ. Dlatego szpitale mogą samodzielnie określać wysokość opłat - wyjaśnia Bartłomiej Chmielowiec, rzecznik praw pacjenta.

Mowa także o opłatach za szatnię, obuwie ochronne dla odwiedzających czy parking. O ile szatnie w pomorskich szpitalach są bezpłatne, o tyle za parkingi często trzeba płacić. I to słono, co bulwersuje mieszkańców.

Pani Sylwia w ostatnim miesiącu wydała już kilkadziesiąt złotych za parkowanie przed szpitalem w Bytowie. - Rodzice w ostatnim czasie sporo chorowali - mówi kobieta.

- Pierwszy raz, gdy przyjechałam z ojcem, który miał zapalenie płuc - dusił się od kaszlu i słaniał się na nogach - nie kupiłam biletu, bo pędziłam do izby przyjęć. Niestety, gdy wróciłam, zobaczyłam, że muszę zapłacić 50 zł mandatu. Następnym razem już kupowałam bilet - trzy godziny to ok. 10 złotych. A tyle trwa diagnostyka.

Za darmo zaparkujemy m.in. przed szpitalem w Słupsku, Koszalinie i w Miastku. W Bytowie pierwsza godzina to 2 zł, każda kolejna - 2,50 zł. W szpitalach w Trójmieście czy Szczecinie zapłacimy jeszcze więcej.

- W Szpitalu Morskim im. PCK w Gdyni obowiązuje ogólnodostępna, niestrzeżona strefa płatnego parkowania przez całą dobę. Pierwsza oraz każda następna godzina to 4 zł. W Szpitalu Specjalistycznym im. F. Ceynowy w Wejherowie opłat parkingowych dokonuje się w jednym z ośmiu parkomatów usytuowanych na parkingu. Pierwsza godzina to 4 zł, a każda następna 5 zł. W Pomorskim Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy w Gdańsku pierwsze 30 minut to koszt 3,60 zł, ale pierwsza i każda kolejna godzina to już 7,20 zł - informuje Małgorzata Pisarewicz, dyrektor ds. komunikacji społecznej i promocji w spółce Szpitale Pomorskie.

Wjazd na teren szpitala „Zdroje” w Szczecinie jest bezpłatny, ale...

- Jeżeli pacjent parkuje pojazd powyżej 15 minut, wówczas między godz. 7 a 16 uiszcza opłatę w wysokości 4 złotych za każdą rozpoczętą godzinę. Po godzinie 16 stawka ta wynosi złotówkę za każdą kolejną godzinę - mówi Magdalena Knop.

Jednak szpital zrobił ukłon w stronę pacjentów.

- Chorzy przebywający w szpitalu przez dłuższy okres mają możliwość wykupienia miesięcznego abonamentu, którego koszt to 100 zł. Opłaty za wjazd i parkowanie na terenie ZOZ-u nie są pobierane od osób posiadających zaświadczenie o inwalidztwie oraz od ich opiekunów, a także od osób korzystających ze świadczeń w ramach nocnej i świątecznej opieki medycznej oraz SOR-u - uściśla rzeczniczka szpitala „Zdroje”.

Te kwestie także akceptuje rzecznik praw pacjenta.

- Jeśli chodzi o opłaty za parking, to szpitale - które są podmiotem leczniczym niebędącym przedsiębiorcą - mogą je pobierać, bo zgodnie z przepisami samodzielnie gospodarują swoimi nieruchomościami i majątkiem. Dlatego mają prawo określać zakres i formę pobieranych opłat za użytkowanie mienia, na przykład terenu szpitala, na którym zlokalizowany jest parking - wyjaśnia Bartłomiej Chmielowiec.

Rzecznik praw pacjenta podkreśla, że szpitale udzielające świadczeń opieki zdrowotnej w ramach finansowania z NFZ nie mają podstawy prawnej do tego, by żądać od pacjentów wnoszenia opłat za korzystanie przez nich z elementów wyposażenia należących do szpitala, w tym dodatkowej opłaty za użycie czajnika czy szafy. Niedozwolone jest także pobieranie od chorych opłat za korzystanie z energii elektrycznej w szpitalu, w tym np. za ładowanie telefonu komórkowego czy laptopa. Co więcej, zdaniem rzecznika oczywiste jest, że pacjenci przebywają w szpitalu nie z własnej woli, ale zostali do tego zmuszeni przez zdarzenie losowe czy sytuację zdrowotną. Dlatego też pobieranie opłat w szczególnym miejscu, jakim jest szpital, jest zwyczajnie nieetyczne.

Jeszcze niedawno rodzice musieli też płacić za całodobowe przebywanie przy chorym dziecku. Bywało jednak, że szpitale obciążały rodziców nadmiernymi i nieuzasadnionymi kosztami. Rząd zakazał tych praktyk. Dopuszczalne jest natomiast pobieranie opłat za posiłki wydane rodzicom, użytkowanie pościeli i korzystanie z dodatkowego łóżka udostępnionego przez szpital.

- Pobyt opiekuna i łóżko dla niego jest darmowe, ale za wyżywienie całodniowe musi on zapłacić 24,44 zł lub za sam obiad 17,96 zł - mówi Tomasz Bojar-Fijałkowski, prezes Zarządu Szpitala Miejskiego w Miastku.

Szpitale Pomorskie w Trójmieście nie pobierają opłat wynikających z bezpośredniego pobytu chorego w szpitalu, jeśli jest pacjentem ubezpieczonym. Dzieciom przebywającym na oddziałach dziecięcych może towarzyszyć stale jeden opiekun i z tego tytułu też nie są pobierane żadne dodatkowe opłaty. Jest też opcja ekstra.

- Na Oddziale Ginekologiczno-Położniczym Szpitala Morskiego im. PCK w Gdyni uruchomiono w ostatnim czasie jednoosobową salę o podniesionym standardzie. To oferta dla pacjentek, które chcą, by w szpitalu po porodzie była na oddziale osoba towarzysząca. Z tego tytułu są pobierane opłaty według ustalonego cennika: dopłata do pobytu pacjenta w sali jednoosobowej o podniesionym standardzie to 200 złotych za dobę, pobyt osoby towarzyszącej bez możliwości noclegu - do 12 godzin - to 150 zł, a z możliwością noclegu na rozkładanym fotelu to 250 zł za dobę - informuje Małgorzata Pisarewicz.

Rzecznik praw pacjenta informuje także, że szpital ma obowiązek bezpłatnego zapewnienia leków i wyrobów medycznych, jeśli są one konieczne do leczenia schorzenia, które jest przyczyną hospitalizacji pacjenta. Ponadto leki i wybory medyczne w szpitalu przysługują pacjentowi, jeśli w trakcie jego pobytu okaże się, że u pacjenta pojawiły się tzw. schorzenia współistniejące, także jeśli leczy się on przewlekle lub jest w trakcie terapii.

Niedopuszczalne jest pozostawienie pacjenta bez opieki i leczenia w odniesieniu do występujących schorzeń współistniejących. Nie ma w tym momencie znaczenia, czy pacjent zachorował przed, czy w trakcie pobytu w szpitalu.