Zmiany na maturze 2025: język polski, matematyka, język obcy i inne przedmioty. CKE przedstawiło wstępne reformy. Nowe informatory wkrótce

CKE przekazało komunikat o zmianach na egzaminie ósmoklasisty i maturze. Wiemy już, jakie są wstępne propozycje tych zmian.

Jak przekazał dr Marcin Smolik w wywiadzie „zmiana podstawy programowej rzutuje na wszystkie egzaminy, nie tylko egzamin ósmoklasisty i maturę, ale także na egzaminy eksternistyczne. Obecnie procedowane są projekty rozporządzeń dotyczące egzaminu ósmoklasisty i matury, w których jest wskazane, że przed 1 września Centralna Komisja Egzaminacyjna ma opublikować wszystkie informatory dotyczące egzaminu, ma też ogłosić listę pytań jawnych na ustny egzamin maturalny z języka polskiego”.

Poniżej zamieszczamy informacje, co dokładnie ma się zmienić w przypadku poszczególnych przedmiotów.

Z komunikatu wynika, że na maturze z polskiego 2025 mają obowiązywać następujące zasady:

• 60 punktów do zdobycia za cały arkusz (w tym 25 punktów za rozwiązanie zadań w teście Język polski w użyciu oraz w teście historycznoliterackim oraz 35 punktów za wypracowanie);
• Test Język polski w użyciu: liczba tekstów, długość, format zadań, maksymalna liczba punktów do uzyskania za rozwiązanie zadań w tej części (10 punktów, w tym 4 punkty za notatkę syntetyzującą) pozostają bez zmian;
• Zajdą zmiany w teście historycznoliterackim oraz wypracowaniu. Przedstawiamy je poniżej.

Test historycznoliteracki
ze względu na wykreślenie z listy lektur obowiązkowych znacznej liczby tekstów, w teście historycznoliterackim znajdą się zadania z dwóch wymienionych poniżej grup okresów literackich:

• starożytność (antyk i Biblia), średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm – za rozwiązanie wszystkich zadań dotyczących tych okresów zdający będzie mógł uzyskać maksymalnie 7 punktów;
• Młoda Polska, 20-lecie międzywojenne, literatura wojny i okupacji, literatura lat 1945-1989 krajowa i emigracyjna, literatura po 1989 r. – za rozwiązanie wszystkich zadań dotyczących tych okresów zdający będzie mógł uzyskać maksymalnie 8 punktów.

Ponadto zadania dotyczące lektur obowiązkowych będą dotyczyły wyłącznie tekstów wskazanych jako lektury obowiązkowe w podstawie programowej z 2024 r., a wśród zadań będą mogły pojawiać się zadania oparte na tekstach, które nie są lekturami obowiązkowymi – do ich poprawnego rozwiązania wystarczy jednak zrozumienie i zinterpretowanie tekstu zamieszczonego w arkuszu egzaminacyjnym (bez odwołania się do znajomości tekstu w całości).

Zasady dotyczące wypracowania

• dwa tematy wypracowania do wyboru przez zdającego;
• w obu tematach zdający ma obowiązek odwołać się do wybranej (dowolnej) lektury obowiązkowej; w żadnym z dwóch poleceń nie będzie wskazana lektura obowiązkowa (nie będzie wskazany tytuł);
• w latach 2025-2028 zdający będą mogli odwołać się w wypracowaniu (spełniając obowiązek odwołania się do lektury obowiązkowej) do wszystkich tekstów będących lekturami obowiązkowymi w podstawie programowej z 2018 r.; od roku 2029 – będą mogli odwoływać się wyłącznie do tekstów wskazanych jako lektury obowiązkowe w podstawie programowej z 2024 r. Lista lektur, do których zdający będzie mógł się odwołać, będzie zamieszczona w Informatorze oraz w każdym arkuszu egzaminacyjnym (jak dotychczas);
• rezygnacja z tematów zawierających utwór poetycki lub jego fragment, ale zdający nadal będzie mógł odwołać się w wypracowaniu do wybranego tekstu poetyckiego jako innego utworu literackiego;
• forma wypowiedzi: bez zmian, tj. np. rozprawka, szkic krytyczny, esej, przemówienie, list otwarty, artykuł, pod warunkiem że będzie to wypowiedź argumentacyjna;
• minimalna liczba wyrazów w wypracowaniu: 300;
• w kryteriach 4a, 4b i 4c – dopuszczalna liczba błędów jak w roku 2023 i 2024;
• możliwe zmiany redakcyjne w zasadach oceniania.

Przypomnijmy, że od 2025 r. matura rozszerzona z polskiego oprócz arkusza miała zawierać także test. Szef CKE poinformował, że nie została jeszcze podjęta decyzja, czy nowa matura rzeczywiście będzie tak wyglądać, czy jednak pozostanie samo wypracowanie.

W przypadku wprowadzenia testu, za rozwiązanie zadań w nim zawartych będzie można uzyskać maksymalnie 10 pkt. Zadania testowe będą oparte albo na jednym dłuższym tekście, albo na 2–3 krótszych tekstach (przykłady zostaną zaprezentowane w Informatorze, jeżeli podjęta zostanie decyzja o wprowadzeniu testu jako elementu arkusza egzaminacyjnego) – czytamy w komunikacie CKE.

Z kolei zasady dotyczące wypracowania przedstawiają się następująco:

• dwa tematy wypracowania do wyboru przez zdającego;
• jeżeli podjęta zostanie decyzja o wprowadzeniu testu jako elementu arkusza egzaminacyjnego, wówczas w obu tematach zdający będzie miał obowiązek odwołać się do wybranej (dowolnej) lektury obowiązkowej; w żadnym z dwóch poleceń nie będzie wskazana lektura obowiązkowa (nie będzie wskazany tytuł);
• jeżeli zachowana będzie formuła arkusza obowiązująca w latach 2023-2024, tj. wyłącznie wypracowanie, wówczas w jednym z tematów wskazana będzie lektura obowiązkowa (tytuł), do której zdający będzie miał obowiązek się odwołać; w drugim temacie będzie mógł odwołać się do wybranej (dowolnej) lektury obowiązkowej;
• w latach 2025-2028 zdający będą mogli odwołać się w wypracowaniu (spełniając obowiązek odwołania się do lektury obowiązkowej) do wszystkich tekstów będących lekturami obowiązkowymi w podstawie programowej z 2018 r.; od roku 2029 – będą mogli odwoływać się wyłącznie do tekstów wskazanych jako lektury obowiązkowe w podstawie programowej z 2024 r. Lista lektur, do których zdający będzie mógł się odwołać, będzie zamieszczona w Informatorze oraz w każdym arkuszu egzaminacyjnym (jak dotychczas);
• zdający nie będzie miał obowiązku odwołania się do utworów z dwóch różnych epok literackich;
• forma wypowiedzi: bez zmian, tj. np. rozprawka, szkic krytyczny, esej, przemówienie, list otwarty, artykuł, pod warunkiem że będzie to wypowiedź argumentacyjna;
• minimalna liczba wyrazów w wypracowaniu: 400;
• w kryteriach 4a, 4b i 4c – dopuszczalna liczba błędów jak w roku 2023 i 2024;
• możliwe zmiany redakcyjne w zasadach oceniania.

Zmieni się także matura ustna z polskiego. Przede wszystkim nowa lista pytań jawnych w 2025 r. zawierać będzie mniej zagadnień, gdyż usunięta została część lektur w związku ze zmianami w podstawie programowej. CKE przedstawiło już projekt nowych zagadnień.

Ponadto, jak przekazano w komunikacie:

Na liście jawnych zadań przeznaczonych na rok 2025 zostaną zweryfikowane zadania dotyczące lektur obowiązkowych, które w podstawie programowej z 2018 r. były wskazane jako teksty literackie do czytania w całości, natomiast w podstawie programowej z 2024 r. są wskazane jako teksty do czytania we fragmentach (lektury pozostaną na liście zadań jawnych, natomiast liczba zadań ich dotyczących zostanie zredukowana do 1-2 zadań) – czytamy na stronie CKE.

Do 1 września 2024 r. ma zostać ogłoszona lista jawnych pytań dla uczniów zdających maturę w latach 2026-2028.

W przypadku matematyki na poziomie podstawowym CKE zakłada zmianę w punktacji.
Maksymalna liczba punktów do uzyskania za rozwiązanie zadań w arkuszu egzaminacyjnym ma być zgodna z Informatorem z 2021 r., a więc 50 punktów, w tym:

• maksymalna liczba punktów do uzyskania za rozwiązanie zadań zamkniętych: 25 punktów (liczba zadań: 20-25);
• maksymalna liczba punktów do uzyskania za rozwiązanie zadań otwartych: 25 punktów (liczba zadań: 7-14).

Innych zmian w przypadku tego egzaminu się nie przewiduje.

Jeżeli chodzi o język obcy na poziomie podstawowym, to w 2025 r. możemy spodziewać się, że:

• w części sprawdzającej rozumienie ze słuchu zadanie prawda – fałsz zostanie zastąpione zadaniem otwartym, zgodnie z opisem egzaminu w Informatorze z 2021 r.;
• w części sprawdzającej umiejętność tworzenia wypowiedzi pisemnej – zdający tworzy tekst w formie e-maila lub wpisu na blogu, o długości od 100 do 150 wyrazów;
• oczekiwany średni poziom biegłości językowej (zgodnie z podstawą programową z 2024 r.): B1 (B1+ w zakresie rozumienia tekstu).

„Pozostałe charakterystyki arkusza egzaminacyjnego: bez zmian (względem opisu w Informatorze)” – przekazało CKE.

W przypadku języka obcego na poziomie rozszerzonym zakłada się, że oczekiwany średni poziom biegłości językowej ma być zgodny z podstawą programową z 2024 r., a więc mowa o poziomie B2 (B2+ w zakresie rozumienia tekstu). Z kolei w przypadku języka obcego dwujęzycznego oczekiwany średni poziom biegłości językowej to B2+ (C1 w zakresie rozumienia tekstu).

Jeżeli chodzi o filozofię, liczba punktów do uzyskania za rozwiązanie zadań w arkuszu ma wynosić 50.

Zmian muszą spodziewać się także osoby przystępujące do matury z wiedzy o społeczeństwie. Wszyscy ci, którzy przystępują do niej w roku szkolnym 2024/2025 powinni wiedzieć, że zakres wiadomości i umiejętności sprawdzanych na egzaminie został zamieszczony na stronie CKE w zakładce „materiały” (mowa o załączniku nr 3). Zamieszczono tam także reformy, które będą obejmować uczniów w kolejnym roku 2025/2026 (m.in. rezygnacja z tworzenia pism procesowych, ponieważ nie ma takiego wymagania w nowej podstawie programowej, w związku maksymalna liczba punktów, jaką można wówczas uzyskać, będzie wynosiła 50).

Z komunikatu CKE wynika, że w przypadku pozostałych egzaminów nie należy spodziewać się zmian, z wyjątkiem tych związanych z ograniczeniem zakresu merytorycznego do wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej z 2024 roku.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie. Obserwuj
StrefaEdukacji.pl!