Gdzie jest teraz miastecki orzeł…O historii pomnika, a działo się przez 100 lat: Niemcy, Armia Czerwona, PRL i współczesność (ZDJĘCIA)

Cokół pomnika z 1926 roku

Zburzony cokół pomnika miał prawie sto lat. W 1926 roku ustawiono na nim rycerza w zakonnym płaszczu autorstwa Emila Cauera Młodszego upamiętniającego żołnierzy poległych w czasie pierwszej wojny światowej. W 1945 roku zrzucono go z cokołu. W latach 60-tych ubiegłego wieku decyzją Prezydium Rady Narodowej umieszczono na cokole piastowskiego orła białego.

Chwała wyzwolicielom Ziemi Miasteckiej

Na tablicy umieszczonej na cokole był napis "Chwała wyzwolicielom Ziemi Miasteckiej 3 III 1945". Co najmniej przez dwadzieścia lat składano przy pomniku kwiaty i organizowano partyjno-państ¬wowe uroczystości. Jeszcze na początku lat 90. XX wieku tablicę pokryto tynkiem. Później została zniszczona, a sam pomnik poszedł w zapom¬¬nienie. Były jeszcze próby "reaktywowania" tego miejsca "pamięci", ale nieudane. Trudno było zresztą składać tam wieńce, pomijając już aspekty historyczno-polityczne, bo przez kilka lat w czasie plenerowych imprez organizowanych przez miasto, bezpośrednio przy pomniku lało się strumieniami piwo i biesiadowano tam do rana.

Gorący spór o pomnik

Pomnika pewnie nikt by nie ruszył przez kolejne lata, gdyby nie modernizacja parku za unijne pieniędzy. Wtedy rozgorzała dyskusja, co dalej z pomnikiem, bo modernizacja parku nie zakłada jego pozostawienia. Wyszło, że pomnik znajduje się w rejestrze Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa jako poświęcony Armii Czerwonej. Uaktywniły się organizacje kombatanckie. Mieszkańcy podzielili się. Dla jednych pomnik był elementem historii i należało go w jakiś sposób zachować, dla innych był przypomnieniem niechlubnych działań Armii Czerwonej i propagowaniem sowietów.
Wskazywano różne miejsce lokalizacji dla pomnika. Były to: teren przy USC w Miastku, skwer przy ul. Fabrycznej oraz skwer na Osiedlu Ceglanym. Ostatecznie Rada Miejska w Miastku przegłosowała, że pomnik zostanie przeniesiony na Osiedle Ceglane. Ówczesny burmistrz Miastka Roman Ramion nigdy tej uchwały nie wykonał.

Tuba z aktem erekcyjnym z 1959 roku

Po demontażu cokołu pomnika odnaleziono ołowianą tubę. Przed jej otwarciem snuto wizje, że być może są tam dokumenty z 1926 roku, a więc z czasów niemieckiego pomnika. W środku znajdował się akt erekcyjny z 3 marca 1959 roku. Wtedy właśnie poświęcono Armii Czerwonej cokół dawnego niemieckiego (przedwojennego) pomnika. W dokumencie o długości około 80 centymetrów są dwie daty: 3 III 1945 (data "wyzwolenia" Miastka) i 3 III 1959 oraz propagandowy tekst.

Orzeł jest w magazynie

Dokument wraz z metalową tubą znajduje się obecnie w Centrum Informacji Turystycznej w Miastku. A gdzie znajduje się 300-kilogramowy kamienny orzeł, który stał na cokole i którego udało się zdjąć bez żadnego uszczerbku? Od dziesięciu lat w magazynie Zarządu Mienia Komunalnego w Miastku. Jerzy Dolny, jego dyrektor, kilka razy go już konserwował i jak nam teraz powiedział – nic złego z nim się nie dzieje. Nie ma jednak pomysłu, co z tym orłem zrobić. Pewnie miasteckie władze zupełnie o tym zapomniały.