Marszałek Senatu o propozycjach PKW ws. zmian w ordynacji wyborczej: wynikają z demografii i mnie nie dziwią

Pod koniec października Państwowa Komisja Wyborcza skierowała do Sejmu wniosek w sprawie zmiany granic okręgów wyborczych i liczby posłów w nich wybieranych. PKW przeanalizowała liczbę posłów wybieranych w poszczególnych okręgach w stosunku do liczby mieszkańców - z analizy wynika, że w 21 okręgach wyborczych trzeba dokonać zmian w liczbie wybieranych tam posłów. Analiza PKW dotyczy też wyborów do Senatu - wynika z niej, że w trzech województwach należałoby dokonać zmian w liczbie wybieranych tam senatorów.

Marszałek Senatu, pytany przez dziennikarzy, czy proponowane przez PKW zmiany ordynacji mają teraz sens, zastrzegł, że nie zna szczegółów, gdyż sprawą dopiero zajmuje się senacka Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Wstępnie ocenił, że proponowane zmiany, które "trudno nazwać kosmetycznymi", wynikają raczej z danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) na temat zmieniającej się demografii. "To nie jest pierwszy raz. Także nie robiłbym z tego jakiejś szczególnej sensacji" - powiedział.

Grodzki zaznaczył, że "jedne miasta się trochę wyludniają, inne się stają większe". "Łódź spadła z podium trzech największych miast na rzecz bodajże Wrocławia" - zauważył.

Marszałek przypomniał także, iż PKW jest zobowiązana do opracowania bieżących raportów "przed każdą akcją wyborczą". "Nie jest to dla mnie szczególnie nic dziwnego. Taka jest demografia. Tak ludzie decydują o swoim miejscu zamieszkania" - mówił. Stwierdził, że komisja tym się zajmie, a potem propozycje PKW trafią pod obrady Senatu. "Ale nie przykładałbym do tego jakiejś szczególnej miary sensacji" - powiedział Grodzki.

Zgodnie z Kodeksem wyborczym wybory do Sejmu (460 posłów) odbywają się w 41 okręgach wyborczych, w jednym okręgu wybiera się co najmniej 7 posłów - liczbę posłów wybieranych w poszczególnych okręgach oraz podział województw na okręgi ustala się według jednolitej normy przedstawicielstwa, obliczonej przez podzielenie liczby mieszkańców kraju przez ogólną liczbę posłów.

Wybory do Senatu odbywają się w 100 jednomandatowych okręgach wyborczych. Okręg wyborczy obejmuje część obszaru województwa. Podziału na okręgi wyborcze dokonuje się według jednolitej normy przedstawicielstwa, obliczonej przez podzielenie liczby mieszkańców kraju przez 100.

Zgodnie z Kodeksem wyborczym, PKW musi przedłożyć Sejmowi wniosek w sprawie zmiany granic okręgów wyborczych i liczby posłów w nich wybieranych, jeżeli konieczność taka wynika ze zmian w zasadniczym podziale terytorialnym państwa lub ze zmiany liczby mieszkańców w okręgu wyborczym lub w kraju. Z danych przekazanych przez wójtów (burmistrzów i prezydentów miast), stan na 30 września 2022 r., norma przedstawicielska w wyborach do Sejmu wynosi 78 424 mieszkańców na jeden mandat.

W związku z tym PKW proponuje zmniejszenie liczby wybieranych posłów o jednego w okręgach nr 1 (Legnica), 2 (Wałbrzych), 5 (Toruń), 6 (Lublin), 7 (Chełm), 9 (Łódź), 31 (Katowice I), 32 (Katowice II), 33 (Kielce), 34 (Elbląg) i 40 (Koszalin), zwiększenie ich liczby o jednego w okręgach nr 3 (Wrocław), 13 (Kraków II), 19 (Warszawa I), 23 (Rzeszów), 25 (Gdańsk), 26 (Słupsk), 37 (Konin), 38 (Piła) i 39 (Poznań), w okręgu nr 20 (Warszawa II) należałoby wybierać dwóch posłów więcej.

Z analizy PKW wynika też, że w województwach małopolskim i mazowieckim liczba wybieranych senatorów jest obecnie zbyt niska (obecnie woj. małopolskim wybieranych jest 8 senatorów, a w mazowieckim 13), a w województwie śląskim zbyt wysoka (obecnie 13 senatorów).

Zgodnie z Kodeksem Wyborczym parlament powinien przeprowadzić zmiany w ordynacji wyborczej do 14 maja 2023 r. (na trzy miesiące przed dniem, w którym upływa termin zarządzenia wyborów do Sejmu tj. 14 sierpnia 2023 r.). (PAP)