Oszustwa paragonowe to wciąż plaga. Szczególnie w nadmorskich kurortach

Najczęściej wyrzucamy go od razu do śmieci, albo wciskamy na dno kieszeni. Często nawet nie chce się nam sięgnąć dłonią, by w ogóle wziąć go z lady. W niektórych sytuacjach sprzedający nawet go nie wydaje. Paragony są jednak bardzo ważnie – nie tylko dlatego, że są dowodem prawidłowego rozliczenia transakcji, ale też dlatego, że umożliwiają konsumentowi dochodzenie swoich praw.

Ci przedsiębiorcy, którzy nie wydają dowodów zakupu klientom, robią to z konkretnego powodu – by uniknąć płacenia podatków. Nieuczciwie działający sprzedawca całą wartość podatku VAT od sprzedanego towaru, czy usługi chowa wówczas w kieszeni.

- Nieuczciwy przedsiębiorca będzie też bardziej konkurencyjny niż ten, który rzetelnie płaci podatki. Biorąc paragon, wspieramy uczciwą konkurencję na rynku. Duże znaczenie w zwalczaniu tego procederu ma postawa każdego z nas. Warto upomnieć się o paragon i sprawdzić, czy jest prawidłowo wystawiony – apeluje Izba Administracji Skarbowej.

Z roku na rok, coraz więcej konsumentów świadoma jest nieuczciwych praktyk niektórych przedsiębiorców i o paragon się upomina. Skarbówka przestrzega jednak przed innymi nielegalnymi procederami – ważne jest chociażby to, żebyśmy paragon zawsze zabierali z lady. Niekiedy sprzedający zachowują go, przez co są w stanie anulować sprzedaż, która faktycznie miała przecież miejsce. Porzucone paragony służą także „jako podkładki" do wystawiania tzw. pustych faktur i wyłudzania podatku VAT. Niektóre restauracje natomiast praktykują wydawanie tzw. paragonów kelnerskich, czyli ręcznie wypisanych karteczek, które imitować mają dowody zakupu. W świetle prawa jednak nimi nie są.

Zdarza się, że sprzedawcy przekazują nam jedynie potwierdzenie zapłaty kartą płatniczą – należy pamiętać, że nie zastępuje ono paragonu fiskalnego. Tak samo zresztą jak paragony niefiskalne, czyli takie nieposiadające wartości podatkowej.

W pewnych szczególnych przypadkach, przedsiębiorcy nie mają jednak obowiązku wystawienia kupującemu paragonu fiskalnego. Nie muszą tego robić:

• rolnicy ryczałtowi, jeśli sprzedają produkty pochodzące z własnej działalności rolniczej (podatek płacą w wysokości zależnej od posiadanej ziemi uprawnej);
• właściciele sklepów internetowych, jeśli zapłatę otrzymują wyłącznie za pośrednictwem poczty, banku, lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej i dostarczają zakupione u nich towary przez pocztę lub firmy kurierskie;
• sprzedający produkty i usługi, jeśli ich roczna sprzedaż osobom fizycznym nie przekracza 20 tys. zł (Uwaga! Zwolnienie to nie dotyczy wielu branż. Bez względu na wysokość obrotów paragony fiskalne zawsze muszą wystawiać np. sprzedawcy m.in. papierosów, komputerów, perfum, gazu płynnego, a także usług – np. taksówkarskich, fryzjerskich, kosmetycznych czy gastronomicznych).

IAS przypomina również, że od 2020 roku, przedsiębiorcy posiadający kasę online mogą przekazać kupującym paragon w formie elektronicznej – na adres e-mail lub poprzez SMS.

Niewydanie paragonu może zostać zakwalifikowane jako przestępstwo skarbowe. Takowe może zostać ukarane grzywną w wysokości nawet 180 stawek dziennych (wysokość kary zależy od aktualnej wysokości minimalnego wynagrodzenia - obecnie jest to 3600 zł). Za wykroczenie skarbowe natomiast przewidziana jest kara grzywny od 1/10 do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Wraz ze wzrostem świadomości konsumentów, rośnie też liczba donosów do skarbówek. W 2021 r. do Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku złożono 3144 donosów, w ubiegłym roku już o 145 więcej. Skargi obywateli trafiają najczęściej właśnie do IAS, choć często zdarza się, że zawiadomienia o nieprawidłowościach przesyłane są bezpośrednio do najbliższego urzędu skarbowego. Kupujący coraz chętniej zgłaszają nieuczciwe praktyki przedsiębiorców, w tym także niewydawanie paragonów.

Wszelkie nieprawidłowości można zgłosić w prosty sposób – w najbliższym urzędzie skarbowym, dzwoniąc na bezpłatny telefon interwencyjny (800 060 000) lub pisząc na adres e-mail [email protected]. Jeśli przedsiębiorca nie wyda paragonu, można o tym fakcie zawiadomić skarbówkę również poprzez bezpłatną i anonimową aplikację e-Paragony.

- Niezależnie od tego, jaką formę komunikacji się wybierze, nadawca donosu zawsze pozostanie anonimowy - wyjaśnia Wioleta Działdowska z biura prasowego Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku.