Zasiłków przedemerytalnych nie będzie

Kwoty świadczeń z Funduszu Pracy w 2002 roku:

- podstawowy zasiłek dla bezrobotnych - 476 zł 70 gr
- minimalny zasiłek przedemerytalny (120 procent zasiłku podstawowego) - 572 zł 04 gr
- maksymalna kwota zasiłku przedemerytalnego (160 procent zasiłku podstawowego) - 762 zł 72 gr
- świadczenie przedemerytalne generalnie będzie równe
80 procentom przyszłej emerytury, ale nie może być mniejsze niż 572 zł 04 gr (120 procent zasiłku podstawowego) i nie większe niż 953 zł 40 gr (dwukrotność zasiłku podstawowego)
- waloryzacja świadczeń raz w roku, 1 września

Nowe przepisy utrudnią życie tym, którzy stracą pracę, i przedsiębiorcom. Zacznijmy od potencjalnych bezrobotnych.
Nie zaliczą gwarantowanego ani "aktualnie pobieranego"
Dziś jest tak, że jeżeli ktoś otrzymuje gwarantowany zasiłek okresowy z pomocy społecznej, to po wypłacie ostatniego zasiłku może zarejestrować się w urzędzie pracy i urząd pracy przyznaje mu zasiłek dla bezrobotnych. Od nowego roku możliwości przejścia od razu z zasiłku gwarantowanego na zasiłek dla bezrobotnych nie będzie.
Podobnie będzie z bezpośrednim przechodzeniem z zasiłku dla bezrobotnych na zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne. Teraz ustawa o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu pozwala doliczać właśnie pobierany zasiłek do stażu ogólnego bezrobotnego. Gdy po zsumowaniu ogólnej wysługi i okresu aktualnego zasiłku dla bezrobotnych okazuje się, że bezrobotny ma wymagany staż, może złożyć w urzędzie pracy wniosek o przyznanie zasiłku stałego. Zmieniona ustawa dotycząca bezrobotnych takiej możliwości nie przewiduje.
Zasiłki przedemerytalne do lamusa!
Od 1 stycznia 2002 roku nie będzie zasiłków przedemerytalnych. Są one obecnie przyznawane osobom z długoletnim stażem (kobietom mającym 30 lat pracy i mężczyznom, którzy przepracowali minimum 35 lat; w przypadku zatrudnionych w warunkach szczególnych wymagania stażowe są o pięć lat niższe) bez względu na wiek.
Ale uwaga! Zasiłki przedemerytalne będą nadal wypłacane osobom, którym urząd pracy je przyznał do 31 grudnia 2001 r. włącznie. Jeżeli ktoś zdąży złożyć dokumenty do końca grudnia i będzie spełniał warunki stawiane osobom ubiegającym się o zasiłek przedemerytalny, to urząd pracy mu go jeszcze przyzna.
Świadczenia przedemerytalne - tak, ale i tu zajdzie zmiana
Od stycznia urzędy pracy przyznawać będą na stałe wyłącznie świadczenia przedemerytalne, ale na nieco zmienionych zasadach.
Po pierwsze: prawo do takiego świadczenia przysługiwać będzie:
- kobietom, które mają nie mniej niż 58 lat i przynajmniej 20 lat stażu pracy oraz mężczyznom w wieku 63 lat, mającym minimum 25 lat stażu
- kobietom w wieku 50 lat, mającym co najmniej 30 lat stażu, i mężczyznom w wieku 55 lat z minimum 35-letnim stażem, o ile wymagany wiek i staż osiągnęli przed zwolnieniem z przyczyn leżących po stronie pracodawcy i w zwalniającym ich zakładzie przepracowali przynajmniej pół roku,
- kobietom z 35-letnim stażem i mężczyznom z 40-letnim stażem pracy, jeżeli wymagany staż mieli w dniu rozwiązania umowy o pracę z przyczyn ekonomicznych lub organizacyjnych i w zwalniającym ich zakładzie przepracowali nie mniej niż 6 miesięcy
- kobietom mającym 34 lata pracy i mężczyznom mającym 39 lat pracy w ostatnim roku przed zwolnieniem z powodu niewypłacalności pracodawcy (czyli na przykład tym, którzy do 31 grudnia 2001 roku mieli podany wyżej staż, a w związku z niewypłacalnością pracodawcy zwolnieni zostaną w roku 2002).
Po drugie: zmieni się wysokość świadczenia przedemerytalnego. Dotąd urząd pracy wypłacał świadczenie równe 90 procentom przyszłej emerytury. Od stycznia 2002 roku świadczenie przedemerytalne ma wynosić 80 procent przyszłej emerytury, ale nie mniej niż 120 procent zasiłku dla bezrobotnych (tj. 572 zł
04 gr) i nie więcej niż dwukrotny zasiłek dla bezrobotnych (tj. 953 zł 40 gr).
Po trzecie: od kwietnia 2002 roku bezrobotni pobierający świadczenie przedemerytalne będą mieli ograniczoną możliwość zarobkowania. Teraz wolno im było co miesiąc zarobić dodatkowo do połowy płacy minimalnej (czyli do 380 zł miesięcznie). W przyszłym roku świadczenie przedemerytalne będzie zawieszane, gdy pobierająca je osoba podejmie pracę, prowadzić będzie działalność gospodarczą lub będzie miała przychody objęte podatkiem dochodowym od osób fizycznych (na przykład z wynajmu mieszkania) i dochody z tych źródeł wraz ze świadczeniem przedemerytalnym przekroczą dwukrotność zasiłku dla bezrobotnych
(tj. 953 zł 40 gr).
Dobra wieść dla pracowników PGR
Doczekają się wreszcie stałych świadczeń pracownicy PGR. Jak pisaliśmy wielokrotnie, z powodu błędu w ustawie prawo do takich świadczeń przysługuje obecnie garstce dawnych pracowników państwowych gospodarstw rolnych. Wchodząca z nowym rokiem ustawa o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu sejmową pomyłkę usuwa, ale jednocześnie dokłada jeszcze jeden warunek, który muszą spełnić osoby chcące ubiegać się o stałe świadczenie przedemerytalne.
Prócz wieku (50 lat kobieta, 55 lat mężczyzna), miejsca zamieszkania (przywilej stałego świadczenia dotyczy osób zamieszkujących w rejonach o szczególnie wysokiej skali bezrobocia), stażu pracy w pegeerze (co najmniej 10 lat na pełnym etacie), Sejm dorzucił jeszcze warunek stażu ogólnego. Od kobiety starającej się o świadczenie pegeerowskie urząd pracy domagał się będzie dodatkowo co najmniej 20 lat ogólnej wysługi; od mężczyzny - 25 lat zatrudnienia ogółem.
Ponadto Sejm uściślił wysokość świadczenia pegeerowskiego. Ma ono wynosić 120 procent zasiłku dla bezrobotnych, czyli 572 zł 04 gr brutto.
Waloryzacja - raz w roku
To też nowość. Dotąd wszystkie świadczenia wypłacane przez urząd pracy podwyższane były o wskaźnik wzrostu cen towarów i usług dwa razy w roku: 1 marca i 1 września.
Od stycznia się to zmieni. Waloryzacja zasiłków, świadczeń i stypendiów odbywać się będzie tylko raz w roku, 1 września.
Złe wiadomości
dla przedsiębiorców
Zmiany w ustawie o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu dotkną również pracodawców. Przede wszystkim będą musieli od nowego roku płacić składki na Fundusz Pracy także za zatrudnionych u siebie ludzi w ramach prac interwencyjnych i robót publicznych oraz za absolwentów skierowanych do zakładu przez urząd pracy. Składki na Fundusz Pracy płacić będą również zakłady pracy chronionej. Dotąd z tego obowiązku były zwolnione.
I na koniec jeszcze jedna uwaga. Opisane tu zmiany w przepisach - to wersja sejmowa ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. Wkrótce ustawa trafi do Senatu i jeżeli senatorowie nie wniosą do niej uwag, zostanie przesłana prezydentowi do podpisu. Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2002 r., z wyjątkiem zasad "dorabiania" do świadczenia przedemerytalnego.

Z powodu likwidacji zasiłków przedemerytalnych, waloryzacji świadczeń z Funduszu Pracy raz w roku, ograniczeniu wysokości świadczeń przedemerytalnych - rządząca koalicja wyda na bezrobotnych 400 milionów złotych mniej. Każda dobra gospodyni powie, że jak się nie ma pieniędzy w kieszeni, trzeba oszczędzać na wszystkim. I ma rację.
Tylko że mnie się marzy państwo prawa. Państwo, które daje obywatelom czas, by przygotować się do zmian w przepisach. I jakoś tego doczekać się nie mogę.
Ciekawam bardzo, co powiedziałby poseł głosujący za nową wersją ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu mieszkance Słupska, która z końcem grudnia z przyczyn ekonomicznych traci pracę. Pani Z. zamierzała ubłagać pracodawcę, żeby pozwolił jej pracować choćby do 10 stycznia; miałaby wtedy pełne 30 lat stażu i mogłaby starać się o zasiłek przedemerytalny. Dziś pani Z. wie, że zasiłku stałego w 2002 roku nie dostanie. Nie może jak inni przerwać pracy przed końcem roku, zarejestrować się szybciutko w pośredniaku i "załapać" się na stare przepisy, bo Z. po prostu ma pecha. 31 grudnia do 30 lat stażu brakować jej będzie sześciu dni... Na świadczenie przedemerytalne liczyć też nie ma co. Dostałaby je, gdyby miała ukończone 50 lat i przynajmniej 30 lat ogólnej wysługi. Z. ma 49 lat i 30 lat pracy bez sześciu dni.
Wesołych świąt i najlepszego w Nowym Roku, panie posłanki i panowie posłowie. Zwłaszcza z SLD. W waszym statucie tyle jest troski o obywatela...