Co jest składkowe, co - nieskładkowe

W listopadzie 2001 roku skończyłam 50 lat. Obecnie jestem na rocznym zasiłku dla bezrobotnych. Nie zapisałam się do II filaru ubezpieczeń. Według moich wyliczeń (bez ostatniego zasiłku dla bezrobotnych), mam 31 lat 4 miesiące i 15 dni stażu składkowego i nieskładkowego. Państwo w swoich odpowiedziach operujecie określeniem "staż pracy", jednoznacznie go wiążąc z zatrudnieniem. W ustawie o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu obowiązującej od 1 stycznia 2002 roku przy świadczeniach przedemerytalnych operuje się pojęciem "okres uprawniający do emerytury". W związku z tym mam pytanie: czy okres wychowywania dzieci, pobierania zasiłku dla bezrobotnych wchodzą do owego okresu uprawniającego do emerytury, czy nie?" - pyta Leokadia Długosz.
W naszych publikacjach siłą rzeczy musimy czasami posługiwać pewnymi skrótami myślowymi typu staż ogólny itp., gdyż trudno za każdym razem wymieniać, co na przykład w myśl prawa jest "okresem uprawniającym do emerytury".
Ponieważ jednak o to pani pyta, odpowiadamy: z ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że za okres uprawniający do emerytury uważa się tzw. okresy składkowe i okresy nieskładkowe.

to te, w których pracowaliśmy i nasz pracodawca płacił za nas składki na ubezpieczenie społeczne oraz te, kiedy sami prowadziliśmy działalność gospodarczą i składki zusowskie opłacaliśmy sami za siebie. Prócz tego okresami składkowymi są także:
- czynna służba wojskowa lub służba zastępcza
- działalność kombatancka i okres represji powojennych (wymienione w ustawie o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego)
- służba w policji (dawniej - milicji), służba więzienna, służba w straży granicznej i straży pożarnej
- urlop macierzyński
- czas ubezpieczenia społecznego duchownych
- okresy ubezpieczenia przed 15 listopada 1991 roku, za które została opłacona składka, oraz te, które z opłacania składek były zwolnione
- praca przymusowa na rzecz Niemiec w czasie II wojny światowej
- praca przymusowa na terenie byłego Związku Radzieckiego od 17 września 1939 roku do 31 grudnia 1956 roku
- służba wojskowa odbyta w kopalniach lub kamieniołomach
- okres zatrudnienia w charakterze pracownika młodocianego (według przepisów obowiązujących do 1 stycznia 1975 roku)
- okresy po ustaniu zatrudnienia, jeżeli pracownik otrzymał za nie wynagrodzenie lub odszkodowanie (chodzi tu np. o miesiące skróconego wypowiedzenia, za które ktoś dostał odszkodowanie)
- okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych i zasiłków szkoleniowych
- czas sprawowania mandatu posła lub senatora
- okres internowania na podstawie dekretu z 12 grudnia 1981 roku o stanie wojennym
- okres działalności twórczej i artystycznej do końca 1973 roku, o ile twórca opłacał składki ubezpieczeniowe począwszy od 1 stycznia 1974 roku
- wykonywanie zawodu adwokata na terenie Polski
- praca nakładcza
- zatrudnienie na umowę zlecenie lub umowę agencyjną
- prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej
- współpraca z osobą prowadzącą działalność gospodarczą.

to te, w których z różnych względów nie mogliśmy pracować lub prowadzić działalności gospodarczej. Zaliczane do nich są:
s okres pobierania wynagrodzenia za czas nieobecności w pracy, wypłacanego na podstawie Kodeksu pracy
- pobyt na zasiłku chorobowym lub opiekuńczym
- okres pobierania świadczenia rehabilitacyjnego
- okres przed 4 czerwca 1989 roku, w którym ktoś nie mógł znaleźć pracy wskutek represji politycznych (maksymalnie do stażu ogólnego można z tego tytułu doliczyć 5 lat)
- urlop wychowawczy oraz urlop bezpłatny z powodu opieki nad dzieckiem do lat 4 (w granicach: 3 lata na każde dziecko, ale nie więcej w sumie niż 6 lat)
- urlop bezpłatny z powodu opieki nad dzieckiem szczególnej troski, na które pobierany był zasiłek pielęgnacyjny (dodatkowo trzy lata na każde dziecko)
- ukończone studia wyższe na jednym kierunku (w wymiarze określonym programem studiów)
- okres dokształcania się lekarzy jako wolontariuszy w klinikach akademii medycznych i oddziałach instytutów naukowych (najwyżej 1 rok)
- czas pobierania zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego (w tym tzw. świadczenie pegeerowskie)
s okres opieki nad członkiem rodziny (poza dziećmi), któremu przysługiwał zasiłek pielęgnacyjny (maksymalnie 6 lat)

Wracając do pani sytuacji: do stażu emerytalnego ZUS zaliczy pani tak okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, jak i czas wychowywania dzieci.
Z załączonego do listu zestawienia wynika - i na to pragniemy zwrócić uwagę - że źle pani policzyła okres wychowywania dzieci. ZUS doda pani do stażu emerytalnego nie 6 lat i 7 miesięcy, a jedynie 4 lata i 3 miesiące.
Zatem 1 czerwca 2002 roku (po pobraniu ostatniego zasiłku dla bezrobotnych) będzie pani miała 30 lat stażu ogólnego, czyli tyle, ile się wymaga od kobiet przechodzących na wcześniejszą emeryturę. Problem w tym, że na emeryturę będzie mogła pani przejść dopiero w listopadzie 2006 roku.
Jeżeli chodzi o świadczenie przedemerytalne, to dziś nie ma pani na nie najmniejszych szans. Musiałaby pani po zakończeniu kuroniówki zatrudnić się przynajmniej na rok (i zarabiać nie mniej niż wynosi płaca minimalna), po czym pracodawca musiałby zwolnić panią z powodów ekonomicznych (np. likwidacji etatu, zmian organizacyjnych, technologicznych itp.). Innej możliwości uzyskania przez panią świadczenia przedemerytalnego nie ma.