Felieton rowerowy Czy to nadmorska rowerostrada?

To tak zwana betonka o szerokości niewiele ponad 3 metry. Wieść o budowie takowej zwabiła nas w pobliże Wytowna z początkiem tego roku, gdy na okolicznych polach trwały wiosenne przyloty żurawi. Ptactwo cieszyło, ale nowo wybudowana droga raczej martwiła, że zbyt wąska na wymijanie pojazdów, czego od lat doświadczamy na 4-kilometrowym, diablo niebezpiecznym odcinku między Machowinkiem a Poddąbiem. Na szczęście tę betonkę obstawiono znakami zakazu ruchu, które nie dotyczą rowerów oraz wspomnianych służb.

Wjazd na tę rowerostradę od strony Poddąbia znajduje się na zachodnim krańcu Promenady Słońca - pół kilometra od stacyjki rowerowej, gdzie zerujemy swoje liczniki kilometrów. Po drodze na 1,2 km mamy kolejną stacyjkę rowerową z dwiema wiatami u podnóża śródleśnej wydmy. Ciągnie się do morskiego brzegu, gdzie niegdyś była strażnica z wieżą obserwacyjną wojsk ochrony pogranicza. Po przejechaniu 2,2 km docieramy do następnej stacyjki rowerowej – pierwszej na szlaku zwiniętych torów, który w gminie Ustka przebiega na dystansie ponad 20 km, przeważnie nasypami rozebranej poniemieckiej linii kolejowej.

Stacyjka pod nazwą pobliskiej wsi Wytowno ma wiatę przystankową i dekoracje w postaci przygotowanych do tego celu rowerowych gratów oraz informacje na tablicy o nazwie: Wytowno – wielka historia małej wsi. Ku miłemu zaskoczeniu autor czyta też o sobie: pomysłodawcą wykonania trasy zwiniętych torów był Ireneusz Wojtkiewicz – redaktor „Głosu Pomorza”. Uroczystego otwarcia trasy rowerowej dokonał 6 lipca 1996 roku ówczesny wójt gminy Ustka Tomasz Wszółkowski. Tego dnia odbył się I Ogólnopolski Rajd Rowerowy Szlakiem Zwiniętych Torów z Przewłoki do Poddąbia.

Co warto też zauważyć, ta stacyjka znajduje się na skrzyżowaniu śródpolnych dróg. Na wprost dojedziemy do środka Wytowna, a w lewo to nieutwardzona droga szlakiem zwiniętych torów w kierunku Machowinka i Rowów, którą zamierzamy wkrótce się przejechać. Tymczasem skręcamy w prawo jak wiedzie dalej betonowa rowerostrada. Nie trzeba już omijać błotnistego wąwozu, ale szkoda, że betonowa nawierzchnia kończy się na 7,56 km przed Zapadłem. Dalej wiedzie nawierzchnia gruntowa do skrzyżowania z poprzeczną drogą asfaltową na odcinku Przewłoka – Zapadłe – Orzechowo, co w wypada na 8,38 km dotychczasowego przebiegu. Można kontynuować jazdę na wprost do Ustki, ale ten szlak prowadzi nasypem po zwiniętych torach o gruntowej, miejscami piaszczystej nawierzchni. Wybieramy zatem trasę w prawo szosą do Orzechowa, aby tutaj na 10 kilometrze zawrócić leśną drogą przeciwpożarową do Poddąbia.

Ta trasa, równoległa do szlaków zwiniętych torów i czerwonego nadmorskiego, jest nam znana z wcześniejszych wypraw. Wymaga jednak przemknięcia furtkami ośrodka szkoleniowo – wczasowego leśników, bo bramy już nie stoją otworem. Warto jednak przystanąć aby poczytać na tablicy o dziejach nadmorskiego Orzechowa, spisanych przez naszego niedawnego kolegę redakcyjnego Marcina Barnowskiego. Do osobliwości natury na tej trasie należy min. Wydma Orzechowska. Szkoda, że prowadzi do niej zaniedbany i kiepsko oznakowany mostek na przymorskim cieku wodnym.

Jadąc tą prawie 4-kilometrową śródleśną drogą mamy w uszach szum morza, a w oczach niestety wiele wycinek nadmorskiego drzewostanu. Przymorskie lasy powstrzymują erozję nadmorskich terenów, a mimo to Bałtyk wdziera się w głąb terytorium Polski zabierając co roku ok. 1,5 metra stałego lądu. Zalesiać więc i chronić, a nie wycinać nadmorskie lasy, do czego też zobowiązują stosowne przepisy.

Znajdujemy się przecież na obszarze chronionego krajobrazu województwa pomorskiego, o którym przeczytamy w uchwale jego sejmiku z 28 kwietnia 2010 roku. Z kolei rozporządzenie Rady Ministrów z 29.04.2021 r. określa minimalne szerokości pasów technicznego (od 10 do 1000 metrów) i ochronnego (od 100 do 2500 metrów). Do tego nawiązuje status Nadmorskiego Parku Krajobrazowego z siedzibą we Władysławowie, obejmujący szczególną ochroną 6 pasów wybrzeża z czego dwa wytyczono na zachód od Ustki (2500 hektarów) oraz na wschód od Ustki (3336 hektarów), gdzie właśnie przejeżdżamy. Były tablice informacyjne przy wjazdach na te obszary, ale gdzieś poznikały. Najwyższy czas aby wkroczyli tutaj ochroniarze środowiska i przyjrzeli się temu, co tu widać i słychać. Co gorsze, dowiadujemy się o rajdach motocyklowych na plażach, min, w Dębinie, gdzie plażowiczów zmuszano do ustąpienia z trasy przejazdu.

Nasza objazdowa pętla rowerowa zamyka się na 16,03 km, co wypada w pobliżu Poddąbia na skrzyżowaniu nadmorskiej drogi śródleśnej i rowerostrady. Znajomy cyklista, który uprawia też nordic walking, czyli bywa też „kijkarzem”, radzi abym zrobił dokrętkę czerwonym szlakiem w kierunku Ustki. Tam, gdzie przy zjeździe na plażę znajduje się estakada nad przymorskim wąwozem. Potwierdza się jego uwaga, że nie ma gdzie przysiąść i odpocząć, bo ławki są połamane. Stamtąd wracamy jeszcze na stacyjkę w Wytownie, aby tm razem pojechać szlakiem zwiniętych torów w kierunku przeciwnym niż wiedzie wcześniej pokonany odcinek rowerostrady. Tym razem mamy prawie 3 kilometry jazdy sypką drogą gruntową do Machowinka. Po drodze mijamy szpalery dzikich jabłoni i pastwiska krowich stad. Temu odcinkowi też przydałaby się betonowa nawierzchnia aby wydłużyć nadmorską rowerostradę.

Tymczasem pomykamy do Poddąbia niebezpieczną asfaltówką uprzedzeni, że droga do Dębiny jest zamknięta, bo trawa jej remont. Następnym razem zobaczymy, co ma być jego efektem i jak to się spina ze szlakiem zwiniętych torów w kierunku Rowów, czy też Objazdy. Na razie licznik wybija ponad 30 km jazdy nad morzem nie tylko rowerostradą, więc czas odpocząć.