Premia dla budujących z tebeesem

Jak się dowiedziała "Rzeczpospolita", zakończyły się prace nad nowelą ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, która trafiła do uzgodnień międzyresortowych. Projekt jest ściśle związany z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 13 listopada 2001 roku, który stwierdził, że rozporządzenie Rady Ministrów, które określa zasady i sposób wypłacania premii, zostało wydane na podstawie niekonstytucyjnej delegacji ustawowej.
Trybunał postanowił jednak odroczyć wejście w życie wyroku na 9 miesięcy, czyli do 12 sierpnia 2002 roku (gdyby wyrok zaczął obowiązywać od momentu ogłoszenia, nie byłoby podstawy prawnej do wypłacania premii gwarancyjnej aż do momentu prawidłowego uregulowania). Do tego czasu Sejm zobowiązany jest tak zmienić ustawę, by dokładnie uregulować kwestie premii gwarancyjnej: komu i na jakich zasadach będzie przysługiwała.
Z projektu wynika, że będą mogły ją otrzymać osoby, które współfinansowały koszty budowy mieszkań w towarzystwach budownictwa społecznego, pod warunkiem, że wpłaciły co najmniej 20 proc. wartości mieszkania. Premia ma im przysługiwać od nadwyżki ponad te dwadzieścia procent. Bonifikata nie będzie przysługiwać najemcom, którzy zawarli umowę najmu z towarzystwem, ale nie wpłacili kaucji.
Projekt nie przewiduje przywrócenia premii posiadaczom książeczek mieszkaniowych, którzy wykupują mieszkanie komunalne lub zakładowe (do 24 kwietnia 2001 roku mieli takie prawo, od tego dnia zaczęły obowiązywać przepisy, które pozbawiły ich tego przywileju). Projektodawcy argumentują, że lokale komunalne czy zakładowe i tak sprzedaje się z bardzo dużą bonifikatą.
Prawo do premii gwarancyjnej przysługuje w sytuacji, jeżeli książeczka mieszkaniowa została wystawiona do 23 października 1990 roku. Po przedstawieniu odpowiednich dokumentów, które uprawniają do nabycia premii (np. akt notarialny, pozwolenie na budowę) i złożeniu wniosku o likwidację książeczki (można go wypełnić na miejscu), należne nam pieniądze otrzymamy w ciągu 10 dni.

- gdy uzyskaliśmy spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej
- nabyliśmy własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej
- zamieszkaliśmy w nowo wybudowanym domu jednorodzinnym
- wynajęliśmy lokal mieszkalny w budynku, który powstał przy pomocy kredytu z Banku Gospodarstwa Krajowego ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego (chodzi np. o mieszkania TBS)
- nabyliśmy własne "M" lub dom jednorodzinny
- w razie przebudowy bądź rozbudowy domu mieszkalnego, w wyniku której powstaje samodzielny lokal mieszkalny z wpisem w księdze wieczystej (nie może to być np. dobudowany pokój czy weranda)
- przy budowie domu jednorodzinnego (premia przysługuje w momencie, gdy budowa jest zaawansowana w 20 proc. wartości kosztorysowej - takie zaświadczenie wystawia inspektor nadzoru budowlanego; do uzyskania premii wymagane jest także pozwolenie na budowę i wypis z księgi wieczystej o własności gruntu)
- przy zawarciu umowy między właścicielem a spółką budującą mieszkanie (premia przysługuje po spłaceniu 60 proc. kosztów budowy lokalu)
- jeżeli podczas przetargu kupiliśmy mieszkanie z odzysku, np. po osobie eksmitowanej

Wniosek o wypłacenie premii gwarancyjnej należy złożyć najpóźniej do 90. dnia po spełnieniu któregoś z tych warunków. Możemy udać się do dowolnego oddziału banku, nie musi to być ten, w którym książeczka została założona.
Książeczkę mieszkaniową wolno przekazać, komuś innemu. Może się to odbywać między małżonkami (nawet rozwiedzionymi), rodzicami a dziećmi, dziadkami a wnukami, rodzeństwem rodzonym a przyrodnim, a także pomiędzy powinowatymi (np. macochą a pasierbem czy teściową a zięciem). Dokładną kwotę premii, czyli sumę, jaką uzyskamy podczas likwidacji książeczki mieszkaniowej wylicza bank PKO BP, który przedstawi ją nam na tzw. "zaświadczeniu o stanie rachunku" (czeka się na nie około 7 dni i jest bezpłatne).

W Polsce jest blisko 2 mln 100 tys. posiadaczy książeczek mieszkaniowych. Przeciętna premia gwarancyjna wynosiła: 5,3 tys. zł w 1997 roku, 6 tys. zł w 1998 roku, 7 tys. zł w 1999 roku, 8 tys. zł w 2000 roku. Wypłacenie wszystkich premii gwarancyjnych kosztowałoby dzisiaj 15 mld złotych.