Uprawnienia kombatantów

Odpowiada Danuta Borsuk-Zawadzka, wicedyrektor Oddziału ZUS w Koszalinie: - Nie zamierzam niczego prostować, ponieważ informacja była zgodna z prawem. Postaram się jedynie ją uściślić, gdyż zbyt ogólnikowe określenia faktycznie mogły niektórych czytelników wprowadzić w błąd.
Podstawą ubiegania się o uprawnienia kombatanckie jest wielokrotnie zmieniana ustawa z 24 stycznia 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.
Zgodnie z tą ustawą, uprawnienia kombatanckie dzielą się na pracownicze, emerytalne, związane z ochroną zdrowia i opieką socjalną.
Do uprawnień pracowniczych kombatanta przepisy zaliczają:
- urlop wypoczynkowy zwiększony o 10 dni roboczych,
- rozwiązanie umowy o pracę z kombatantem na dwa lata przed możliwością przejścia na wcześniejszą emeryturę (w przypadku kobiet - 53 lata; w przypadku mężczyzn - 58 lat) wymaga zgody starosty.
Według ustawy, do uprawnień emerytalnych kombatanta należą:
- możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę (kobiety w wieku 55 lat, mężczyźni w wieku 60 lat),
- jeżeli kombatantowi brakuje lat pracy do wymaganego stażu (kobietom - do 20 lat, mężczyznom - do 25 lat), to okres działalności kombatanckiej liczy im się podwójnie,
- kombatantom, którzy nie mają prawa do emerytury lub renty, prezes ZUS może przyznać świadczenie w drodze wyjątku,
- dodatek kombatancki w wysokości 10 procent średniej płacy krajowej w kwartale poprzedzającym ostatnią waloryzację rent i emerytur (obecnie - 135 zł 96 gr).
Wśród świadczeń socjalnych przysługujących kombatantom ustawa wylicza:
- 50-procentową zniżkę w przejazdach miejskimi autobusami, tramwajami i trolejbusami,
- 10-procentową zniżkę przy zakupie mieszkania lub domu od skarbu państwa lub gminy, jeżeli kombatant był jego najemcą lub dzierżawcą,
- 37-procentową zniżkę w przejazdach koleją i autobusami PKS,
- zwolnienie z opłat abonamentowych za radio i telewizor
- zwolnienie z opłat za 20 "telefonicznych jednostek licznikowych" i 50-procentowa zniżka w opłacie za abonament telefoniczny,
- ryczałt energetyczny w wysokości 50 procent taryfowych opłat za korzystanie z energii elektrycznej, gazowej i cieplnej na tzw. cele domowe, który to obecnie wynosi 88 zł 23 gr.
Podany tu katalog ulg i przywilejów nie wyczerpuje wszystkich uprawnień kombatanckich. Dodać do tego należałoby na przykład świadczenia lecznicze (zniżki przy zakupie lekarstw) czy ulgi w obowiązkowym ubezpieczeniu komunikacyjnym (tzw. OC).
Prosimy zatem kombatantów, by w instytucjach, do których się zwracają, pytali o przewidziane dla nich ulgi i dokumenty, jakimi powinni się okazać, aby z przysługujących im przywilejów mogli skorzystać.