Zapalenie pęcherza boli

- Czym jest zapalenie pęcherza moczowego?

- Jest to zapalenie błony śluzowej pęcherza moczowego. Do zapalenia może dojść np. na skutek zakażenia bakteryjnego, grzybiczego, wirusowego czy chemicznego. Zapalenia pęcherza jest najczęściej wywołane gram ujemną pałeczką okrężnicy, bakterią Escherichia Coli. Jest ona odpowiedzialna za ponad 90 procent wszystkich zakażeń pęcherza moczowego. Zapalenie pęcherza moczowego jest wyjątkowo często występującą dolegliwością. Do zakażeń dochodzi zarówno latem jak i zimą.

- Ale jak dochodzi do zapalenia pęcherza moczowego?

- Istnieje kilka dróg, które mogą doprowadzić do zakażenia. Zwykle jest to droga wstępująca czyli bakteria ze środowiska zewnętrznego (okolic cewki) trafia do cewki moczowej i dalej do pęcherza moczowego. Należy jednak zaznaczyć, że samo dostanie się bakterii do pęcherza moczowego nie świadczy już o jego zapaleniu. Istnieje bowiem szereg mechanizmów obronnych naszego ustroju, m.in. "wypłukiwanie" bakterii z pęcherza podczas sprawnej mikcji czy też blokowanie przyleganiu bakterii do ściany pęcherza, które mogą skutecznie do zapalenia nie dopuścić.

- Do zakażenia dochodzi więc wtedy, kiedy nasz organizm jest osłabiony i gorzej funkcjonują czynniki obronne?

- Do zakażenia dochodzi zwykle, kiedy uropatogenne bakterie, które dostają się do układu moczowego, charakteryzują się dużą wirulencją (zjadliwością), a mechanizmy obronne pęcherza moczowego nie są w stanie ich wyeliminować.

- Kto jest szczególnie narażony na zapalenie pęcherza moczowego?

- Głównym czynnikiem predysponującym do wystąpienia tej infekcji jest płeć. Kobiety i dziewczynki mają znacznie wyższe prawdopodobieństwo zachorowania niż mężczyźni i chłopcy. Inne czynniki predysponujące do wystąpienia zapalenia pęcherza moczowego to m.in. wady układu moczowego, pierwotne i wtórne niedobory odporności czy choroby metaboliczne takie jak cukrzyca.

- Dlaczego na zapalenie pęcherza moczowego częściej chorują kobiety i dziewczynki?

- Jest to związane głownie z budową anatomiczną kobiet i dziewczynek, które mają m. inn. krótszą cewkę moczową niż mężczyźni. Im cewka moczowa jest krótsza, tym bakterie (szczególnie bakterie E. Coli bytujące w jelicie grubym) mają łatwiejszy "dostęp" do pęcherza moczowego. Cewka moczowa dorosłych kobiet ma około 4 cm długości, mężczyzn jest z reguły dużo dłuższa. Dlatego też, pasaż uropatogennych bakterii pomiędzy środowiskiem zewnętrznym a pęcherzem moczowym jest w przypadku kobiet znacznie łatwiejszy.

- Czy w związku z tym objawy zapalenia pęcherza moczowego u kobiet i mężczyzn są różne?

- Objawy zarówno u kobiet jak i mężczyzn mogą być bardzo podobne. Z reguły występuje silny, uciążliwy ból i pieczenie przy oddawaniu moczu. Częstość oddawania moczu znacznie się nasila (do kilkunastu razy w ciągu godziny, w skrajnych przypadkach nawet kilkudziesięciu np. 20-30).
Ból może pojawiać się zarówno na początku, jak i na końcu mikcji. Dodatkowo występuje tkliwość okolicy nadłonowej. Mogą wystąpić również stany podgorączkowe (rzadko gorączka powyżej 38.0 C). U ok. 30 procent pacjentów obserwuje się krwiomocz (krwiste zabarwienie moczu).

- Jak uniknąć zapalenia pęcherza moczowego?

- Przede wszystkim powinniśmy przestrzegać zasad higieny, pić dużą ilość płynów (osoby dorosłe przynajmniej 2 litry dziennie) i regularnie oddawać mocz, także przed snem.

- A co z tabletkami z żurawiną? Przyjmować je regularnie?

- Nie przeceniałbym ich roli. Przyjmowanie tabletek z żurawiną nie da nam pewności, że uchronimy się przed zapaleniem pęcherza moczowego. Tabletki z żurawiną, czy też vit C mają pewne znaczenie dla obniżenia pH moczu (wpływają na zakwaszanie moczu), a jak wiadomo w kwaśnym środowisku bakterie niechętnie się rozmnażają. Nie jest to jednak idealna ochrona przed bakteriami, a liczba przyjmowanych tabletek dla osiągnięcia pożądanych efektów, musiały by być dosyć duża. Oczywiście przepisujemy takie tabletki dzieciom, które cierpią np. nawracające zakażenia układu moczowego, ale jednocześnie uświadamiamy rodziców małych pacjentów, że od ich przyjmowania ważniejsze jest picie odpowiedniej ilości płynów i regularne oddawanie moczu. Dlaczego to takie ważne? Bo bakteria, nawet jeżeli zaczyna przylegać do błony śluzowej pęcherza, to przy częstych mikcjach, może zostać "wypłukana". Jeśli natomiast będziemy przez np. kilka godzin "trzymać" mocz w pęcherzu moczowym, bakteria będzie miała czas i warunki aby się rozmnażać.

Rozmawiała
Paulina Targaszewska