ZUS zwiększył kontrole po pandemii. Jak jest w Słupsku i regionie?

Jak czytamy w komunikacie ZUSu, „Celem kontroli jest ocena wywiązywania się przez płatników składek z obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych oraz innych zadań zleconych ZUS.” W skrócie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych sprawdza płatników, czy prawidłowo zgłosili siebie (bądź swoich pracowników) do ubezpieczeń społecznych, prawidłowo i rzetelnie rozliczają i opłacają składki, wystawiają właściwe zaświadczenia, należycie opracowują wnioski o emerytury czy renty. Taką kontrolę przeprowadza inspektor – pracownik ZUSu do tego predysponowany.

ZUS, jak wiele innych instytucji, wrócił do normalnego trybu pracy w postpandemicznej rzeczywistości, a co za tym idzie, wróciły wszystkie procedury – kontroli płatników nie można było przeprowadzać zdalnie, a chcąc zachować dystans, praktycznie ich zaniechano. Kolejnym powodem jest również chęć skontrolowania firm, które uzyskały pomoc w ramach tarcz antykryzysowych. W okresie styczeń- marzec 2021 r., kontroli było zaledwie 168, w tym roku – 7302. Najwięcej kontroli przeprowadzono oczywiście w największych ośrodkach – Warszawie, Krakowie czy Lublinie. Co ciekawe, najmniej kontroli w I kwartale br. miało miejsce w Słupsku (zaledwie 53). Więcej przeprowadzono chociażby w Pile (58) czy Siedlcach (79).

Pod słupski oddział ZUS podlegają powiaty bytowski, chojnicki, człuchowski, lęborski i słupski. Kontroli w regionie jest relatywnie mniej, ponieważ nasz oddział należy do tych mniejszych – w 2021 r. Wydział Kontroli Płatników Składek z Oddziału ZUS w Słupsku przeprowadził łącznie 194 kontrole, natomiast przez pierwsze pięć miesięcy br. - już 103. Statystyka ta będzie stale rosnąć, nie tylko ze względu na przywrócenie normalnego funkcjonowania działalności kontrolnej, ale również przez zwiększenie liczby etatów na stanowisku inspektorów kontroli w słupskim oddziale.

Dane liczbowe szczegółowo przedstawia nam regionalny rzecznik prasowy ZUS, Krzysztof Cieszyński:

- Efektem kontroli jakie przeprowadzili inspektorzy z oddziału ZUS w Słupsku od 1 stycznia do 31 maja tego roku jest przypis składek w kwocie ponad 386 tys. zł i jednocześnie konieczność opisania składek w kwocie która przekracza 190 tys. zł. Inspektorzy stwierdzili także prawie 37 tys. zł nadpłaconych przez ZUS świadczeń oraz blisko 30 tys. zł niedopłat w świadczeniach, które wypłacali płatnicy składek. W wyniku kontroli rozliczenia świadczeń kontrolujący stwierdzili kwotę na dobro ZUS w wysokości 63 tys. zł, a na dobro płatników składek prawie 52 tys. zł.

Najczęstszymi nieprawidłowościami wykrywanymi podczas kontroli były: praca na poczet własnego pracodawcy, czyli jednoczesne zatrudnienie na umowie o pracę i umowie zlecenie/o dzieło, nienaliczanie składek od umów o dzieło, ustalanie nieprawidłowych wartości składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych czy błędne określanie podleganiu pod ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Podmioty poddawane kontroli nie są przypadkowe. Cały proces podlega szczegółowej analizie.

- Kontrole poprzedzone są analizą ryzyka, którą prowadzi się w oparciu o szczegółowe dane z Kompleksowego Systemu Informatycznego ZUS. Weryfikowane jest dotychczasowe wywiązywanie się z obowiązków składkowych przez płatników składek, analizowana jest także historia przedkładanych dokumentów zgłoszeniowych i rozliczeniowych. Jednym z istotnych kryteriów wyznaczania do kontroli konkretnych płatników jest zagrożenie przedawnienia składek. Uwaga skierowana jest także na te podmioty, w których wypłaty świadczeń z ubezpieczeń społecznych są nieproporcjonalnie wysokie w stosunku do płaconych na te ubezpieczenia składek. To oznacza, że w pierwszej kolejności inspektorzy kontroli ZUS odwiedzają tych płatników, u których ryzyko nieprawidłowości i naruszenia prawa jest największe. Ma to również wpływ na liczbę prowadzonych kontroli – tłumaczy rzecznik.