Da Vinci w Słupsku. Nie w galerii, a w szpitalu w Słupsku. To dużo większe możliwości operowania

Robot da Vinci to nowoczesny robot medyczny, który umożliwia wykonywanie skomplikowanych operacji chirurgicznych z takich gałęzi medycznych, jak urologia, ginekologia, laryngologia, czy chirurgia. Jest stosowany m.in. w leczeniu raka prostaty oraz innych schorzeń z zakresu urologii, a także nowotworów ginekologicznych. Operacje laparoskopowe wykonywane robotem da Vinci dają możliwość działania w trudno dostępnych miejscach, pozwalają na wysoką precyzję preparowania, eliminują ewentualne drżenie rąk lekarza, umożliwiają wysoką precyzję , zmniejszają urazy okołooperacyjne, ograniczają możliwość powikłań pooperacyjnych oraz pozwalają na szybką rekonwalescencję.

Robot operacyjny Da Vinci wersja Xi, na zakup którego szpital w Słupsku podpisał dziś umowę, będzie trzecim tego typu urządzeniem na Pomorzu. Przed słupskim szpitalem podobne roboty otrzymały Szpital w Gdańsku na Zaspie oraz Szpital Morski im. PCK w Gdyni.

- Kupujemy najnowszą wersję robota, który w całości jest zintegrowany ze stołem operacyjnym. To daje nowe możliwości operacyjne, dla bardziej precyzyjnego wykonywania zabiegów operacyjnych – mówi Andrzej Sapiński, prezes słupskiego szpitala.

Jakie zalety? Ogromne!
- To jest przede wszystkim sprzęt, który eliminuje ułomności ludzkie, czyli drżenie mięśni operatora oraz daje dziesięciokrotne powiększenie optyczne i cyfrowe. W związku z tym, że jest tam zainstalowana kamera 3 D poprawia się głębia obrazowania. Wydawałoby się, że nadgarstek ludzki, nadgarstek operatora to najdoskonalszy staw ludzki. Tymczasem ten robot przewyższa staw nadgarstka kilkanaście razy w zakresie ruchomości. Proszę sobie wyobrazić, jaka jest precyzja. Jeśli chodzi o dotarcie do miejsc trudnych anatomicznie, to daje to możliwość dotarcia do takich miejsc, do których człowiek, stosując tradycyjne narzędzia i metody operowania, nigdy by nie dotarł – tłumaczy prezes.

Robot ma bardzo szerokie zastosowanie.
- Od operacji urologicznych – wycięcia prostaty, operacje dotyczące pęcherza moczowego, po chirurgię ogólną – jelito grube, okrężnicę, odbytnicę i ginekologiczne – operowanie raka trzonu macicy daje niesamowite efekty. Robotyzacja trafia również do laryngologii – to operacje w zakresie górnych dróg oddechowych – nosogardziel, krtań, migdałki. Przy chorobach nowotworowych mamy tutaj niesamowite rezultaty. Z racji tego, że mamy nowocześniejszego robota, będziemy go mogli także zastosować w chirurgii dziecięcej – wyjaśnia Andrzej Sapiński.

Lekarze już od półtora roku przygotowywali się do obsługi tego specjalistycznego urządzenia.
- Mamy powołany zespół ds. robotyzacji. To urolodzy, ginekolodzy, laryngolodzy, chirurdzy - lekarze chętni do wykonywania zabiegów z pomocą robota, którzy z własnej inicjatywy do zespołu wstąpili. To lekarze, którzy bardzo dobrze wykonują zabiegi laparoskopowe. Robotyzacja to jeszcze dużo większa precyzja – mówi Anetta Barna - Feszak, wiceprezes Zarządu Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Słupsku.

Zakup robota operacyjnego dla słupskiego szpitala jest bardzo ważną inwestycją, gdyż w najbliższych latach specjaliści spodziewają się wzrostu liczby nowych przypadków chorób nowotworowych. Według danych za 2019 r., rak odpowiada aż za 26,38 proc. zgonów. Z chorób nowotworowych, zarówno wśród mężczyzn, jak i kobiet, najczęściej do zgonu przyczyniały się nowotwory złośliwe tchawicy, oskrzeli i płuc oraz jelita grubego i odbytnicy. Wśród mężczyzn za znaczny odsetek zgonów odpowiadał nowotwór złośliwy gruczołu krokowego. Do 2028 r. lekarze prognozują wzrost zachorowań na nowotwory o 4,2 proc. w stosunku do 2019 r.

Z uwagi na niepokojące prognozy ważna jest obecnie możliwość szybkiego i skutecznego leczenia. A wysoką jakość i skuteczność w leczeniu nowotworów złośliwych zapewniać będzie w kolejnych latach właśnie leczenie robotyczne.

- Nasz szpital dysponuje doświadczoną i dobrze wyszkolona kadrą lekarzy, którzy będą mogli przeprowadząć operacje z użyciem robota. Wystarczy zaznaczyć, że w latach 2021-2022 nasz szpital przeprowadził 111 radykalnych prostatektomii (operacje raka prostaty). Zabieg ten można wykonać przy użyciu robota chirurgicznego. Zakłada się, że w kolejnych latach liczba wykonywanych zabiegów może wzrosnąć – mówiwiceprezes.
Zastosowanie robota w operacjach to przyszłość, o czym świadczy zwiększająca się liczba rodzajów operacji, w których refundowane jest użycie robotów.
Decyzją Ministra Zdrowia, od 1 kwietnia 2022 roku chorzy z rakiem prostaty mają zagwarantowane darmowe i refundowane leczenie z użyciem robota w ramach NFZ. Leczenie chirurgiczne raka gruczołu krokowego z zastosowaniem systemu robotycznego zostało dodane do katalogu świadczeń gwarantowanych finansowanych ze środków publicznych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Natomiast od 1 sierpnia 2023 roku Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje leczenie chirurgiczne z wykorzystaniem robota nowotworu błony śluzowej macicy oraz raka jelita grubego.
Wszystko wskazuje na to, że lista operacji finansowanych przez NFZ z wykorzystaniem robota operacyjnego stale będzie się zwiększała.
Łączny koszt robota da Vinci to 12 996 697,01 zł. W tej kwocie - 12 198 052,05 zł - to koszt robota, stołu operacyjnego, aplikacji i 30 zestawów narzędzi chirurgicznych.
Kwota 397 049,91 zł zostanie przeznaczona na zakup myjni i dezynfekatora, a 401595, 03 zł to koszt sterylizatora niskotemperaturowego. Koszty te zostaną pokryte przez samorząd województwa pomorskiego.

- Zakupione przez słupski szpital urządzenie będzie podobnym, ale nie takim samym jak mają szpitale w Gdańsku i w Gdyni, gdyż nasz robot operacyjny będzie nowocześniejszy, i co za tym idzie, o generację techniczną wyżej o tych, które są w dwóch innych szpitalach marszałkowskich – mówiła Danuta Wawrowska, radna sejmiku województwa pomorskiego.

Obecnie w Polsce jest tylko 35 robotów operacyjnych da Vinci, w tym zaledwie 20 robotów modelu Xi (taki będzie w Słupsku). Dla porównania w niemieckich szpitalach pracuje 300 robotów, we francuskich – 200, a w Włoszech – 190.

Sprzęt będzie dostarczony do końca listopada. Pierwsze operacje mogą się odbyć już w grudniu.

Skąd nazwa
Da Vinci pojawił się na rynku w 1999. Nazwa pochodzi od nazwiska włoskiego artysty Leonardo da Vinci, któremu przypisuje się pierwszy w dziejach projekt robota. Robot jest rycerzem zakutym w niemiecko-włoską średniowieczną zbroję. Urządzenie wydaje się być zdolne do wykonywania kilku, wzorowanych na ludzkich, ruchów jak: siadanie, poruszanie ramionami, szyją i anatomicznie poprawną szczęką. Nie wiadomo czy Leonardo da Vinci podjął próbę zbudowania urządzenia. Leonardo da Vinci znany głównie jako malarz, był człowiekiem renesansu – to także architekt, inżynier, także odkrywca, matematyk, anatom, wynalazca, geolog, filozof, muzyk, pisarz. Człowiek wielu talentów. Zupełnie jak robot operacyjny da Vinci.